Përmbajtja

• Koment
  • Qëllimi

     1. Mbrojtja dhe garantimi efektiv i të drejtave dhe lirive themelore të individit “duke parashikuar procedurat që mungojnë në ligjin për Gjykatën Kushtetuese”^[1], mbetet qëllimi kryesor i ndryshimit që ka pësuar neni 133. Me rregullimin që i është bërë dispozitës konkrete synohet që çdo kërkesë e paraqitur nga subjektet që vënë në lëvizje GjK-në të kalojë paraprakisht në një filtër seleksionimi të një numri të caktuar gjyqtarësh, pa qenë e nevojshme që për shqyrtimin e saj të ngarkohet e gjithë trupa gjyqësore.

    2. Ky rregullim i bërë në nenin 133 orientohet edhe nga KV-ja, që me të drejtë sugjeron në Opinionin final se “Rregullat procedurale në lidhje me pranueshmërinë e ankesave kushtetuese (neni 133, § 1), përfshirë rregullat për formacionet gjyqësore që vendosin për pranueshmërinë, mund t'i lihen rregullimit të brendshëm të GjK-së. Megjithatë, Kushtetuta duhet ta përcaktojë këtë, përndryshe mund të kuptohet që çdo vendim duhet të merret gjithnjë nga gjykata në procese gjyqësore”^[2].

    3. Nëpërmjet delegimit legjislativ që i bëhet procedurës së pranimit të ankesave në gjykim, i jepet mundësia ligjvënësit të parashikojë disa rregullime ligjore që synojnë, në radhë të parë, shmangien e zvarritjeve në gjykim, dhënien e një përgjigjeje shumë më të shpejtë për subjektet iniciuese, mospërfshirjen e trupës së GjK-së, në përbërje të plotë, për të gjitha çështjet e paraqitura, si dhe rritjen e efektivitetit të gjykimit kushtetues.

    4. Mungesa e mekanizimit ligjor “për të shmangur bllokimin e vendimmarrjes së Gjykatës Kushtetuese, për shkak të mosformimit të shumicës së kërkuar”^[3], ka bërë që ajo të rezultojë “joefektive në kuptim të nenit 13 të KEDNJ-së”^[4]. Pika 2 e nenit 133, që është edhe risia e kësaj dispozite, dhe që u amendua me ndryshimet kushtetuese, synon të rregullojë këtë situatë problematike të krijuar në gjykimin kushtetues, duke i dhënë mundësinë ligjvënësit të parashikojë marrjen e vendimit përfundimtar në një mënyrë të ndryshme nga rregulli i shumicës absolute.

    5. Arsyetimi i përdorur nga GjEDNj-ja në çështjen “Marini kundër Shqipërisë”, që konstatonte, ndërmjet të tjerave, se “parashikimi për ndarjen e votave në mënyrë të barabartë në nenin 74 të ligjit organik të Gjykatës Kushtetuese nuk i shërben sigurisë juridike dhe mund të privojë ankuesin nga e drejta efektive për një vendim përfundimtar për kërkesën e tij drejtuar Gjykatës Kushtetuese”,^[5] ka shërbyer për të amenduar pikën 2 të nenit 133 të Kushtetutës.^[6]

     

    [1] Strategjia e Reformës në Sistemin e Drejtësisë, f. 8.

    [2] “Opinion përfundimtar për projektamendamentet kushtetuese të rishikuara për gjyqësorin (datë 15 janar 2016) e Shqipërisë” nr. 824/2015, datë 14 mars 2016 (CDL-AD(2016)009) § 46.

    [3] Shih “Analizë e sistemit të drejtësisë në Shqipëri”, qershor 2015,  www.reformanedrejtesi.al, f. 42.

    [4] Po aty, f. 42.

    [5] Çështja “Marini kundër Shqipërisë”, ankimi nr.3738/02) i datës 18 dhjetor 2007.

    [6] Kjo dispozitë është detajuar më tej në nenin 73 të ligjit nr.8577/2000 të ndryshuar.

  • Objekti

     6. Neni 133 nuk ka pësuar ndryshim tërësor. Pika 1 e dispozitës konkrete ka mbetur e pandryshuar, për arsye se nuk ka shkaktuar ndonjë problematikë në praktikën kushtetuese. Të gjitha ankimet që paraqiten në GjK do të shqyrtohen sipas një procedure konkrete, në numër të kufizuar gjyqtarësh kushtetues dhe sipas disa rregullave që përcaktohen në ligjin organik.

    7. Kjo teknikë e ndjekur në formulimin e normës kushtetuese i jep mundësi ligjvënësit të rregullojë hollësisht të gjithë hapat proceduralë që duhet të ndiqen nga momenti i pranimit të kërkesës, mënyra e caktimit të gjyqtarit relator, numri i gjyqtarëve që do të shqyrtojnë paraprakisht kërkesën, nga pikëpamja formale, si dhe vendimet që merren në këtë fazë seleksionuese.

    8. Pika 2 e dispozitës, me ndryshimin që ka pësuar, i ka dhënë mundësi ligjvënësit për të shmangur problematikën e krijuar, për shkak të ndarjes së votave në mënyrë të barabartë në GjK, gjë e cila “çon në marrjen e një vendimi, i cili formalisht nuk i jep zgjidhje çështjes në shqyrtim”^[1]. Shtesa e parashikuar në pikën 2, që i jep mundësi GjK-së, në raste përjashtimore, të marrë vendimin përfundimtar edhe pa shumicën e anëtarëve të saj, konsiderohet, nga pikëpamja e teknikës legjislative, si një formulim i arsyeshëm që nuk pengon, por që zgjidh ngërçin në vendimmarrje.

    9. Neni 133 është një dispozitë kushtetuese me natyrë procedurale, që, nga njëra anë, jep një zgjidhje konkrete për mënyrën e marrjes së vendimit përfundimtar, por, nga ana tjetër, i njeh pushtetin ligjvënësit për të zgjeruar, në raste përjashtimore, kuptimin për mënyrën e marrjes së vendimit përfundimtar, një kuptim i ndryshëm nga rregulli klasik, ku kërkohet prania e shumicës së gjyqtarëve të GjK-së.

     

    [1] Po aty.

  • Komente për çështje të ndryshme të dispozitës

     10. Neni 133, pika 1, i Kushtetutës, sipas të cilit “pranimi i ankesave për gjykim vendoset nga një numër gjyqtarësh, siç përcaktohet me ligj”, sanksionon parimin e kolegjialitetit, si një ndër parimet kryesore të gjykimit kushtetues, por i delegon ligjvënësit pushtetin për një rregullim më të hollësishëm të procedurës së paraqitjes dhe të shqyrtimit të ankimimit kushtetues.

    11. Kjo pikë nuk ka ndryshuar nga formulimi i mëparshëm. Një parashikim i tillë në Kushtetutë mbetet tepër i nevojshëm, sepse pranon domosdoshmërinë e rregullimit të procedurës së gjykimit kushtetues nga paraqitja e ankimit e deri në vendimmarrjen përfundimtare nëpërmjet ligjit. Me këtë formulim të dispozitës kushtetuese ligjvënësi nuk pengohet të përmirësojë, në vijimësi, ato rregulla procedurale që krijojnë problematikë për gjykimin kushtetues.

    12. Rregullimi kushtetues që lejon pranimin e ankesave për gjykim nga një numër gjyqtarësh, që mund të jetë edhe më i vogël se numri maksimal prej 9 gjyqtarësh, është një normë e domosdoshme që ndihmon pikësëpari për rritjen e efektivitetit të gjykimit kushtetues. Shqyrtimi me kolegjialitet i të gjitha çështjeve që paraqiten për gjykim është karakteristikë për gjykimin në GjK. Kolegjialiteti ka gjetur pasqyrimin e tij të plotë në nenin 20 të ligjit të GjK-së, sipas të cilit: “Shqyrtimi i çështjeve nga Gjykata Kushtetuese bëhet kolegjialisht. Vendimi merret vetëm nga ata gjyqtarë që kanë marrë pjesë në shqyrtimin e çështjes.”.

    13. Çdo kërkesë e paraqitur nga subjektet që vënë në lëvizje GjK-së duhet të kalojë paraprakisht në një filtër seleksionimi të një kolegji prej 3 gjyqtarësh. Nëpërmjet kësaj procedure bëhet seleksionimi i ankesave të paraqitura, duke evidentuar ankesat, haptazi të pabazuara, nga ato që përfshihen në juridiksionin e GjK-së. Shqyrtimi i ankesave bëhet në aspektin formal dhe orientohet te legjitimimi i subjektit, si dhe te juridiksioni i GjK-së.

    14. Shqyrtimi paraprak i ankesës është një gjykim i veçantë, sepse kolegji me 3 gjyqtarë “nuk shqyrton themelin e çështjes në këtë fazë”^[1]. Një shqyrtim i tillë shërben për të seleksionuar ato çështje me natyrë kushtetuese, të cilat plotësojnë kriteret ligjore. Gjyqtarët, gjatë shqyrtimit paraprak të çështjes në kolegj, “duhet të vlerësojnë nëse kërkesa përmban argumente për një gjykim kushtetues dhe jo motive të natyrës politike, morale, shoqërore etj., të cilat e bëjnë atë të papranueshme për shqyrtim. E veçanta e shqyrtimit seleksionues është kushti ligjor që kërkohet për arritjen e unanimitetit ndërmjet gjyqtarëve të kolegjit për kalimin ose moskalimin e çështjes në seancë plenare.”^[2] Mosarritja e unanimitetit ndërmjet gjyqtarëve të kolegjit seleksionues bën kompetente për shqyrtimin paraprak një tjetër hallkë që është Mbledhja e Gjyqtarëve, e cila merr funksionet e kolegjit dhe vendos me shumicë votash për kalimin ose jo të çështjes në seancë plenare. Arritja e unanimitetit ndërmjet gjyqtarëve të kolegjit, si dhe quourumi që kërkohet për marrjen e vendimeve nga Mbledhja e Gjyqtarëve janë komponentë shumë të rëndësishëm të parimit të shqyrtimit kolegjial të çështjeve në GjK. Ata janë të lidhur si me parimin e ligjshmërisë në veprimtarinë gjyqësore, ashtu edhe me barazinë e të gjithë gjyqtarëve në proces. Ky rregull është, nga njëra anë, një garanci për subjektet që i drejtohen gjykatës për të realizuar një gjykim kushtetues por, nga ana tjetër, synon krijimin e një jurisprudence kushtetuese të qëndrueshme që arrihet vetëm nëpërmjet kolegjialitetit të të gjithë trupës vendimmarrëse të gjyqtarëve.

    15. Gjatë shqyrtimit paraprak, kolegji i gjyqtarëve ose Mbledhja e Gjyqtarëve vlerëson njëkohësisht nëse “kërkimet e paraqitura në kërkesë janë objekt i një vendimi të mëparshëm të GjK-së ose rivendosja në vend e së drejtës së shkelur nuk është e mundur”,^[3] nëse kërkesa është paraqitur brenda afateve që parashikohen në ligj, nëse kërkuesi nuk ka shteruar mjetet juridike efektive para se t’i drejtohet GjK-së, ose nëse legjislacioni në fuqi parashikon mjete efektive në dispozicion.

    16. Formulimi i mëparshëm kushtetues i pikës 2 të nenit 133, sipas të cilit “Gjykata Kushtetuese vendos me shumicën e të gjithë anëtarëve të saj”, nuk lejonte hapësirë për ligjvënësin që të parashikonte një tjetër shumicë vendimmarrëse, të ndryshme nga shumica me 5 vota të gjyqtarëve kushtetues. Mbi këtë rregullim të pikës 2, ligjvënësi parashikonte në nenin 74 të ligjit organik të GjK-së pamundësinë e marrjes së një vendimi përfundimtar kur votat ndaheshin në mënyrë të barabartë ose në atë mënyrë që asnjë përfundim i çështjes nuk votohej nga shumica e kërkuar. Një vendim refuzues, pra jo përfundimtar, që merrte GJK-ja nuk përbënte pengesë që kërkuesi ta riparaqiste kërkesën në rast se krijoheshin kushtet në të ardhmen për formimin e shumicës së kërkuar. Përfundimi i arritur nga GjEDNj-ja “se parashikimi për ndarjen e votave në mënyrë të barabartë në nenin 74 të LOGjK-së nuk i shërben sigurisë juridike dhe mund të privojë ankuesin nga e drejta efektive për një vendim përfundimtar për kërkesën e tij drejtuar Gjykatës Kushtetuese”^[4], krijoi kushtet për amendimin e pikës 2 të nenit 133. “Pamundësia e Gjykatës Kushtetuese për të siguruar shumicën e kërkuar të votave për çështjet në shqyrtim”^[5] i linte ankuesit pa një vendim përfundimtar dhe, për rrjedhojë, kufizonte thelbin e së drejtës për t’u dëgjuar nga gjykata. Vendimmarrja e GjEDNj-së, në veçanti qëndrimi i mbajtur prej saj në rastin “Marini kundër Shqipërisë”, kishte sjellë domosdoshmërinë e ndryshimit të pikës 2 të nenit 133. Përderisa “ruajtja e vazhdimësisë së drejtësisë kushtetuese (funksionimi kolegjial) dhe mosbllokimi i vendimmarrjes së GjK-së janë të rëndësishme”^[6], me amendimin e bërë në pikën 2 të nenit 133, u bë e mundur shmangia e ngërçit kushtetues që vijonte prej shumë vitesh të ishte i pranishëm në veprimtarinë e GjK-së.

    17. Formulimi i ri që i njeh të drejtën GjK-së për të marrë “vendim përfundimtar me shumicën e të gjithë anëtarëve të saj, me përjashtim të rasteve kur parashikohet ndryshe në ligj”, detyroi ligjvënësin që në kuadër të mbrojtjes dhe garantimit efektiv të të drejtave dhe lirive themelore të individit, të parashikojë “procedurat që mungonin në ligjin për Gjykatën Kushtetuese”^[7]. Mbi këtë rregullim të ri kushtetues, nisur edhe nga jurisprudenca e GjEDNj-së, në nenin 73 të ligjit n 99/2016 “Për disa shtesa dhe ndryshime në ligjin nr. 8577, datë 10.2.2000 “Për organizimin dhe funksionimin e Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Shqipërisë” u shtua një pikë tjetër që parashikon se “kur nuk formohet shumica prej 5 gjyqtarësh, kërkesa konsiderohet e rrëzuar”.

    18. Ky rregullim i ri që parashikohet në ligjin organik të GjK-së, duket si zgjidhja më e përshtatshme. Është i njohur prezumimi i kushtetutshmërisë së normës juridike. “Të gjitha aktet ligjore janë në përputhje me Kushtetutën, për aq kohë sa nuk është vendosur ndryshe nga Gjykata Kushtetuese. Ligji nuk duhet vlerësuar dhe gjykuar me bindjen se është në kundërshtim me Kushtetutën. Nga një parim i tillë udhëhiqet gjyqtari kushtetues në shqyrtimin e çështjeve me natyrë kushtetuese. Një ligj prezumohet kushtetues derisa parlamenti në procedurat parlamentare ose gjykata në procesin e një gjykimi kushtetues shprehen për të.”^[8] Sipas këtij parimi, i përket ankuesit që vë në lëvizje GjK-në të provojë para saj antikushtetutshmërinë e aktit, objekt shqyrtimi. Nëse ankuesi nuk është në gjendje të bindë shumicën e gjyqtarëve kushtetues për antikushtetutshmërinë e aktit që konteston, kjo mbetet një çështje e argumenteve të pamjaftueshme që ai ka paraqitur, por jo si një çështje e ligjit. Në vendimin nr. 16, datë 25.07.2008 GjK-ja vë në dukje se “në vlerësimin e kushtetutshmërisë së kufizimit të të drejtave e lirive individuale, kjo Gjykatë niset nga prezumimi i kushtetutshmërisë së ligjit me Kushtetutën”^[9]. Kjo do të thotë se Gjykata nuk ka autoritet të kontrollojë synimet dhe drejtësinë e zgjidhjeve të zbatuara nga ana e ligjvënësit. Detyrë e GjK-së është të vlerësojë nëse zgjidhjet ligjore të zbatuara nuk shkelin normat dhe vlerat kushtetuese. Sidoqoftë, një vendimmarrje e tillë nga GjK-ja nuk mendohet se ndodh shpesh. Për shkak të rrethanave mbetet vetëm një rast përjashtimor.

     

    [1] Shih nenin 31 të ligjit nr. 99/2016 “Për disa shtesa dhe ndryshime në ligjin nr. 8577, datë 10.2.2000 “Për organizimin dhe funksionimin e Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Shqipërisë”.

    [2] Sokol Sadushi,”Drejtësia kushtetuese në zhvillim”, Botimet Toena, Tiranë 2012, f. 363.

    [3] Shih nenin 31/a të ligjit nr. 99/2016 “Për disa shtesa dhe ndryshime në ligjin nr. 8577, datë 10.2.2000 “Për organizimin dhe funksionimin e Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Shqipërisë”.

    [4] Çështja “Marini kundër Shqipërisë”, ankimi nr.3738/02) i datës 18 dhjetor 2007.

    [5] Po aty.

    [6] Shih “Analizë e sistemit të drejtësisë në Shqipëri”, qershor 2015,  www.reformanedrejtesi.al, f. 27.

    [7] Strategjia e Reformës në Sistemin e Drejtësisë, f. 8.

    [8] Sokol Sadushi, “Drejtësia kushtetuese në zhvillim”, Botimet Toena, Tiranë 2012, f. 352.

    [9] Shih vendimin nr. vendimin nr. 16, datë 25.07.2008 të Gjykatës Kushtetuese të RSh-së.

  • Konteksti historik

     19. Mënyra e paraqitjes së ankesave, vlerësimi paraprak i tyre, si dhe numri i gjyqtarëve që nevojitet për shqyrtimin e këtyre ankesave nuk ka qenë i rregulluar shprehimisht me norma kushtetuese. Historikisht, Kushtetuta ka sanksionuar rregullin e përgjithshëm se procedura e zgjidhjes së çështjeve rregullohet me ligj. Kështu, sipas nenit 28 të ligjit nr. 7561, datë 29.04.1992 “Për disa ndryshime e plotësime në ligjin nr.7491, datë 29.04.1991 “Për dispozitat kryesore kushtetuese””, ligjvënësit i është deleguar “procedura e zgjidhjes së çështjeve, si dhe çështjet e tjera themelore për kryerjen e detyrave”. Ndërkohë, formulimi që kishte neni 26 i ligjit “Për dispozitat kryesore kushtetuese” se “Gjykata Kushtetuese vendos me shumicë votash”, nuk qartësonte numrin minimum të gjyqtarëve që nevojiten për marrjen e vendimit përfundimtar.

    20. Vetëm mbi këtë normë kushtetuese të vitit 1992 dhe pa një ligj organik të miratuar ka funksionuar GjK-ja deri në miratimin e ligjit nr.8373, datë 15.07.1998 “Për organizimin dhe funksionimin e Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Shqipërisë”. Neni 38 i këtij ligji rregulloi për herë të parë procedurat që ndiqen për paraqitjen e ankesave, mënyrën e shqyrtimit të tyre, fillimisht nga gjyqtari relator dhe, më pas, nga kolegji me tre gjyqtarë, që ngarkohej me seleksionimin e tyre. Kjo dispozitë ligjore sanksionon parimin e kolegjialitetit, si një ndër parimet kryesore të gjykimit kushtetues. Sipas nenit 38 të ligjit të vitit 1998 kërkohej konsensusi si për mospranimin, ashtu edhe për kalimin e çështjes në seancë plenare. Mosarritja e konsensusit e kalonte çështjen për shqyrtim në Mbledhjen e Gjyqtarëve që vendoste me shumicën e anëtarëve të pranishëm.

    21. Një rregullim më i plotë dhe më i qartë, krahasuar me dispozitat kryesore kushtetuese, bëhet në Kushtetutën e vitit 1998, ku në nenin 133 parashikohet shprehimisht: “1. Pranimi i ankesave për gjykim vendoset nga një numër gjyqtarësh, siç përcaktohet me ligj. 2. Gjykata Kushtetuese vendos me shumicën e të gjithë anëtarëve të saj.”. Ky formulim kushtetues jepte më tepër hapësirë që ligjvënësi të përcaktonte rregulla më të hollësishme si për pranimin e ankesave dhe shqyrtimin e tyre në trupë gjyqësore me numër më të vogël gjyqtarësh, ashtu edhe për vendimmarrjen përfundimtare të GjK-së, me një shumicë jo më të vogël se gjysma e numrit të gjyqtarëve kushtetues.

    22. Ligji nr.8577, datë 10.02.2000, që doli në zbatim të Kushtetutës së vitit 1998, bëri një parashikim shumë të hollësishëm të mënyrës së organizimit dhe të funksionimit të GjK-së, të paraqitjes së kërkesave dhe shqyrtimit të tyre, të parimeve dhe rregullave të gjykimit kushtetues, si dhe të marrjes së vendimeve. Ligji i jepte zgjidhje edhe situatave që mund të lidheshin me çështje që nuk rregulloheshin nga ky ligj, duke pranuar marrjen parasysh të dispozitave të gjykimit procedural.

    23. Sipas nenit 31 të këtij ligji kërkesa shqyrtohet paraprakisht nga kolegji i përbërë nga 3 gjyqtarë të GjK-së, ku bën pjesë dhe relatori, që vendos për kalimin ose jo të çështjes në seancë plenare. Shqyrtimi me kolegjialitet i të gjitha çështjeve që paraqiten për gjykim është karakteristikë për gjykimin në GjK. Në dallim nga gjykimi i zakonshëm që paraqet veçorinë e shqyrtimit të çështjes edhe nga një gjyqtar i vetëm, gjyqtari kushtetues nuk merr vetë vendime. Ai si relator drejton individualisht vetëm ato faza të procesit kushtetues që lidhen me përgatitjen fillimisht të çështjes, si dhe me paraqitjen e saj për shqyrtim paraprak kolegjit me tre gjyqtarë, të cilët vendosin për kalimin në seancë plenare.

    24. Mbi formulimin kufizues që paraqiste Kushtetuta e vitit 1998, dhe konkretisht pika 2 e nenit 133, sipas të cilës “Gjykata Kushtetuese vendos me shumicën e të gjithë anëtarëve të saj”, neni 74 i ligjit organik sanksionoi rregullin e refuzimit të kërkesës në rast të pamundësisë së marrjes së një vendimi përfundimtar. Ndarja e votave në mënyrë të barabartë, ose në atë mënyrë që asnjë përfundim i çështjes nuk votohej nga shumica e kërkuar, lejonte marrjen e një vendimi refuzues dhe jo përfundimtar nga GjK-ja. Qëndrimi i mbajtur nga GjEDNj-ja “se parashikimi për ndarjen e votave në mënyrë të barabartë në nenin 74 të LOGjK-së nuk i shërben sigurisë juridike dhe mund të privojë ankuesin nga e drejta efektive për një vendim përfundimtar për kërkesën e tij drejtuar Gjykatës Kushtetuese”^[1], krijoi kushtet për amendimin kushtetues të pikës 2 të nenit 133.

    25. Amendimi i pikës 2 të nenit 133, që parashikonte përjashtimin nga rregulli i marrjes së vendimeve përfundimtare me shumicën e të gjithë gjyqtarëve, bëri të mundur që edhe në nenin 73 të ligjit n 99/2016 “Për disa shtesa dhe ndryshime në ligjin nr. 8577, datë 10.2.2000 “Për organizimin dhe funksionimin e Gjykatës Kushtetuese të Republikës së Shqipërisë”, të bëhet një tjetër formulim, sipas të cilit “kur nuk formohet shumica prej 5 gjyqtarësh, kërkesa konsiderohet e rrëzuar”.

     

    [1] Çështja “Marini kundër Shqipërisë”, ankimi nr.3738/02) i datës 18 dhjetor 2007.

  • Legjislacioni ndërkombëtar
    Asnjë koment
• Standarde ndërkombëtare/ Referenca ndërkombëtare/ Shembuj nga praktikat më të mira

   26. Si standarde mund të përmenden dokumentet e KV-së dhe sidomos ato rekomandime që janë bërë konkretisht në lidhje me mandatin e gjyqtarit kushtetues.

  i. Opinione të Komisionit të Venecies:

  a) “Opinion përfundimtar mbi projektamendamentet kushtetuese të rishikuara mbi gjyqësorin (datë 15 janar 2016) e Shqipërisë” nr. 824/2015, datë 14 mars 2016 (CDL-AD(2016)009).

  b) Interim Opinion on the Draft Constitutional Amendments on the Judiciary in Albania.

  ii. “Analizë e sistemit të drejtësisë në Shqipëri”, qershor 2015, www.reformanedrejtesi.al

  iii. Strategjia e reformës në sistemin e drejtësisë.

• Materiale legjislative

  Materialet legjislative kryesore janë: (i) raporti që shoqëron projektligjin n 76/2016 “Për disa shtesa dhe ndryshime në ligjin nr. 8417, datë 21.10.1998 “Kushtetuta e Republikës së Shqipërisë”, të ndryshuar^[1], “Analiza e sistemit të drejtësisë në Shqipëri”, “Strategjia e reformës në sistemin e drejtësisë”, si dhe procesverbalet e mbledhjeve të Komisionit të Posaçëm Parlamentar, në të cilat u shqyrtua projektligji në fjalë.^[2]

   

  [1] Shih www.reformanedrejtesi.al/sites/default/files/290616relacion-qeverisja-e-gjyqesorit.pdf

  [2] Shih www.reformanedrejtesi.al/procesverbale.

• Dispozita të lidhura
  Asnjë koment
• Akte nënligjore
  Asnjë koment
• Vendime

  Vendimi nr. 16, datë 25.07.2008 i Gjykatës Kushtetuese të RSh-së.

  Çështja “Marini kundër Shqipërisë”, ankimi nr.3738/02) i datës 18 dhjetor

• Bibliografia

   Materiale relevante janë Dokumenti Analitik dhe Dokumenti Strategjik i Reformës në Sistemin e Drejtësisë, të miratuara nga Komisioni i Posaçëm Parlamentar.^[1] Shpjegimet më të plota në lidhje me zgjidhjet konkrete të materializuara në ligj gjenden në materialet legjislative të sipërcituara.

  Sokol Sadushi, “Drejtësia kushtetuese në zhvillim”, Botimet Toena, Tiranë 2012.

   

  [1] Shih www.reformanedrejtesi.al/dokumenti-analitik dhe www.reformanedrejtesi.al/dokumenti-strategjik-dhe-plani-i-veprimit.

• Arkiva
  Asnjë koment