Përmbajtja

• Koment
  • Qëllimi
    1. Qëllimi i nenit 127 është ruajtja e besimit të publikut, për një hetim të paanshëm dhe objektiv, për të shmangur një ndikim të papërshtatshëm në ushtrimin e detyrës nga ana e magjistratit që është në hetim.

     

  • Objekti
    2. Neni 127 bën pjesë në kreun II “Procedurat hetimore”, i cili është përfshirë në pjesën V për “Përgjegjësinë disiplinore, civile dhe penale” të magjistratit. Kjo dispozitë vjen e renditur pas neneve që parashikojnë aspekte të tjera të procedurës hetimore me qëllim vërtetimin e shkeljes së pretenduar nga magjistrati. Konkretisht, në këtë kre janë parashikuar afatet e parashkrimit (neni 117), afatet e procedimit nga ana e ILD-së (neni 118), subjektet që paraqesin ankesat (neni 119), kritereve të nevojshme me qëllim fillimin e hetimeve (neni 120), i ndjekur nga faza e shqyrtimit paraprak të ankesës nga ILD (nenet 121-122). Nenet 123-124 lidhen me vendimin e fillimit të hetimit nga ILD, ndërsa nenet 125, 126, 127, 128 i kushtohen aspekteve të ndryshme procedurale të kryerjes së hetimit, ku bën pjesë edhe e drejta e inspektorit për të kërkuar pezullimin e magjistratit nga këshillat përkatës sipas nenit 151 dhe 152 të këtij ligji.

     

    3. Lidhur me strukturën e nenit 127, ajo është e thjeshtë dhe përbëhet vetëm nga një pikë, e cila përcakton detyrimin e inspektorit për të informuar Këshillat për rrethanat ekzistuese që passjellin marrjen e masës së pezullimit ndaj magjistratit ose të kërkojë vetë vendosjen e masës së pezullimit nëse plotësohen kushtet e nenit 152.

     

  • Komente për çështje të ndryshme të dispozitës

    4. Lidhur me subjektet që përfshihen në fushën e veprimit të nenit 127, mund të thuhet se edhe kjo dispozitë i kundrejtohet në radhë të parë ILD-së, i cili është organi përgjegjës për shqyrtimin paraprak të ekzistencës së rrethanave që passjellin automatikisht pezullimin e magjistratit. Në kuadër të zhvillimit të hetimit dhe dyshimeve të arsyeshme që ngrihen gjatë tij për procedimin disiplinor të magjistratit, ILD ka dy mundësi: a) tëvërë në dijeni Këshillin për rrethanat e vendosjes së pezullimit të detyrueshëm ose b) t’i kërkojë Këshillit pezullimin e magjistratit nga detyra.

     

    5. Neni 127 është një normë referuese dhe gjen zbatim nëse ndodhemi para kushteve të parashikuara në nenet 151 dhe 152 të ligjit, të cilat passjellin pezullimin e magjistratit nga detyra deri në përfundimin e hetimit disiplinor. Dallimi midis dy dispozitave është se te neni 151 rrethanat e parashikuara janë të tilla që sjellin automatikisht pezullimin e magjistratit. Ndërsa në nenin 152 parashikohen rastet kur për vendosjen e masës së pezullimit vendos Këshilli brenda diskrecionit të tij, sipas kushteve dhe rrethanave të parashikuara në atë nen.

    6.Të tria këto dispozita (nenet 127, 151 dhe 152) janë në funksion të zbatimit të nenit 140, pika 3 dhe 148/d, pika 4 të Kushtetutës, të cilat parashikojnë shprehimisht pezullimin e detyruar përkatësisht të gjyqtarit (neni 140) dhe të prokurorit (neni 148/d).Duke qenë se neni 127 është dispozitë referuese, pasi gjen zbatim vetëm nëse plotësohen kushtet dhe kriteret e neneve 151 dhe 152 të ligjit, atëherë është me rëndësi që aspekte të ndryshme që lidhen me çështjen e pezullimit të magjistratit të analizohen te nenet përkatëse ku referon vetë neni 127 (shih komentin e neneve 151 dhe 152).

     

  • Konteksti historik

    Shih komentin e neneve 123-125.

     

  • Legjislacioni ndërkombëtar
    Asnjë koment
• Standarde ndërkombëtare/ Referenca ndërkombëtare/ Shembuj nga praktikat më të mira
  7. Parimet Themelore të Pavarësisë së Gjyqësorit, miratuar në Kongresin e 7-të të OKB-së “Për parandalimin e krimit dhe trajtimin e shkelësve”, 1985:“17. Disiplina, pezullimi dhe shkarkimi: akuza ose ankesa ndaj një gjyqtari gjatë ushtrimit të detyrës së tij duhet të shqyrtohet në një proces të drejtë, të thellë dhe të përshtatshëm. Gjyqtari gëzon të drejtën për një proces të rregullt ligjor. Verifikimi i fakteve në fazën fillestare duhet të jetë konfidencial, përveç rastit kur gjyqtari kërkon që ajo të bëhet publike. Të gjitha proceset disiplinore, pezullimi ose shkarkimi nga detyra duhet të jenë në përputhje me standardet e sjelljes gjyqësore. Vendimet që merren gjatë këtyre procedurave duhet t’i nënshtrohen rishikimit nga një organ i pavarur. Ky parim mund të mos gjejë zbatim nëse vendimi merret nga gjykatat më të larta ose nga organi legjislativ, kur bëhet fjalë për procedurën e impeachment ose të ngjashme me të.”

   

  8. Lidhur me standardet të tjera ndërkombëtare për sa i takon kushteve të pezullimit nga detyra të magjistratit, shih komentin e nenit 151 dhe 152 të ligjit.

   

• Materiale legjislative
  9. Analizë e Sistemit të Drejtësisë në Shqipëri, qershor 2015, hartuar nga Grupi i Ekspertëve të Nivelit të Lartë pranë Komisionit të Posaçëm Parlamentar për Reformën në Sistemin e Drejtësisë, http://www.reformanedrejtesi.al/sites/default/files/dokumenti_shqip_0.pdf;

   

  10. Relacioni për projektligjin “Për statusin e gjyqtarëve dhe të prokurorëve në Republikën e Shqipërisë”, http://www.reformanedrejtesi.al/sites/default/files/relacioni-1.pdf ,

   

  11. Procesverbali datë 24.6.2016 i Komisionit të Posaçëm për Reformën në Drejtësi, për shqyrtimin dhe miratimin e projektligjit “Për statusin e gjyqtarëve dhe të prokurorëve në Republikën e Shqipërisë”, http://reformanedrejtesi.al/sites/default/files/procesverbal_date_24.06.2016_0.pdf.
• Dispozita të lidhura
  12. Kushtetuta

  Neni 140, pikat 1 dhe pika 3. Neni 148/d, pika 1 dhe 4.

   

  13. Ligji për Statusin: Neni 151 dhe 152.

  Ligji “Për organet e qeverisjes së sistemit të drejtësisë”: neni 194.

• Akte nënligjore
  Asnjë koment
• Vendime
  1. Vendim i Gjykatës Kushtetuese

  Vendimi nr.34, datë 10.4.2017, pg. 57-58.“Edhe në lidhje me pezullimin e magjistratit, Gjykata vëren se përveç nenit 110, që përcakton rregullat për pezullimin për një periudhë nga 3 muaj deri në dy vjet, shoqëruar me një pagë minimale, neni 152 parashikon edhe pezullimin mbi bazë diskrecioni, duke i njohur Këshillit autoritetin për të pezulluar magjistratin nëse: a) ndaj magjistratit ka filluar hetimi penal; b) kur ndaj tij është caktuar masa e arrestit për një vepër penale të kryer nga pakujdesia; c) kur ndaj tij kanë filluar hetimet ose procedimet disiplinore për shkelje disiplinore…Gjykata vlerëson se ligjvënësi në nenet 104 dhe 152 ka parashikuar raste të tjera shkarkimi apo pezullimi për magjistratin, në mungesë të delegimit të shprehur të nenit 140 të Kushtetutës, duke cenuar kështu nenin 116 të Kushtetutës. Në këtë kuptim, Gjykata vlerëson se edhe ky pretendim i kërkueseve është i bazuar dhe duhet pranuar.” Në këtë vendim, GJK-ja shfuqizoi nenin 152, i cili është riformuluar nga ligjvënësi me ligjin nr.48/2019.

• Bibliografia
  Asnjë koment
• Arkiva
  Asnjë koment