Përmbajtja

• Koment
  • Qëllimi

    1. Garantimi i një formimi sa më cilësor të kandidatëve për magjistratë me aftësitë e duhura profesionale dhe me integritet, që është dhe misioni kryesor që ka Shkolla e Magjistraturës, ka ndikuar për një ndryshim thelbësor edhe në programin trevjeçar të formimit fillestar. Parashikimi për herë të parë i kryerjes nga kandidati për magjistrat të praktikës profesionale në pozicionin e ndihmësit të magjistratit dhe jo në atë të gjyqtarit a prokurorit, përcakton qëllimin kryesor të nenit 33. Mënyra e ndryshme e zhvillimit të praktikës profesionale gjatë vitit të tretë nga kandidatët për magjistratë që kanë përfunduar dy vite studimi në formimin fillestar përmirëson dukshëm, si në formë ashtu edhe në përmbajtje stazhin profesional. Kjo dispozitë ligjore synon një aftësim më të mirë praktik të kandidatëve, si dhe marrjen e një përgjegjësie më të madhe nga këshillat, por edhe nga vetë magjistratët udhëheqës për përgatitjen graduale të magjistratëve të rinj për hyrjen e tyre në sistem.

    2. Ndërkohë që kandidatët për magjistratë konsiderohen ende si pjesë e programit të formimit fillestar trevjeçar pranë Shkollës së Magjistraturës, me parashikimin e dhënë në pikën 2 dhe 3 të nenit 33 synohet të evidentohet roli përcaktues i këshillave për përcaktimin e gjykatave dhe të prokurorive, ku do të zhvillohet praktika profesionale, si dhe kompetenca e përzgjedhjes prej tyre të magjistratëve udhëheqës, mbi bazën e kritereve të mirëpërcaktuara nga ligji. Me këtë parashikim të ri bëhet transferimi i kompetencës së programit të formimit fillestar, për vitin e tretë, te këshillat.

    3. Pika 4 e analizuar bashkë me pikën 6 të nenit 33 synojnë të qartësojnë rolin dhe funksionin përcaktues që kanë magjistratët udhëheqës (si një strukturë e re,por edhe me orientim pedagogjik), e ngarkuar nga ligji për të bërë vlerësimin e kandidatëve për magjistratë, pas përfundimit me sukses të stazhit profesional. Nga ana tjetër, nëpërmjet rregullimit që bën pika 4 synohet njëkohësisht të evidentohen në mënyrë të qartë detyrat që do të duhet të përmbushin kandidatët për magjistratë gjatë stazhit profesional. Orientimi që duhet të ketë kandidati për magjistrat për të përmbushur detyrimet e tij ligjore sipas rregullave të parashikuara në pikën 4, të cilat përcaktojnë, në të njëjtën kohë, edhe funksionin mbikëqyrës të vetë magjistratit udhëheqës, evidentojnë edhe qëllimin thelbësor të kësaj dispozite, që lidhet me karakterin detyrues të formimit fillestar gjatë vitit të tretë.

    4. Bashkëpunimi ndërinstitucional, si një nga parimet bazë mbi të cilin duhet të orientohen Shkolla e Magjistraturës dhe dy këshillat për vlerësimin e kandidatëve për magjistratë është një tjetër qëllim që përcaktohet nga pika 8 e nenit 33. E gjithë veprimtaria që zhvillojnë kandidatët për magjistratë gjatë stazhit profesional, në kuadër të programit të formimit fillestar trevjeçar të Shkollës së Magjistraturës,realizohet në gjykatat dhe prokuroritë e shkallës së parë, gjë e cila dëshmon për një ndërthurje të procesit mësimor me atë të praktikës profesionale. Pikërisht, nevoja për një bashkëpunim të tillë ndërmjet institucioneve që kanë detyrime specifike në përgatitjen e kandidatëve për magjistratë, konkretizohet në qëllimin e pikës 8, përmes të cilës përcaktohet ligjërisht kompetenca për të nxjerrë udhëzime për vlerësimin e cilësisë së veprimtarisë së magjistratëve udhëheqës.

    5. Në tërësinë e tij, neni 33, nëpërmjet vendosjes së rregullave mjaft të hollësishme, ka si qëllim kryesor ngritjen mbi baza shkencore të sistemit të vlerësimit të praktikës profesionale të kandidatëve për magjistratë,nëpërmjet parashikimit të kritereve të qarta dhe objektive në caktimin e gjykatave e prokurorive të shkallës së parë, ku do të zhvillohet stazhi profesional, në përzgjedhjen e magjistratëve udhëheqës që do të merren me vlerësimin, por edhe në orientimin që duhet të kenë vetë kandidatët për magjistratë për kryerjen e detyrave të tyre, të lidhura, sa me procesin mësimor, po aq edhe me zhvillimin e aftësive praktike.

  • Objekti

    6. Neni 33 përcakton rregulla të hollësishme që lidhen me zbatimin e modelit të ri të praktikës profesionale që kryhet nga kandidatët për magjistratë të vitit të tretë, si dhe veprimtarinë e magjistratëve udhëheqës, bazuar në praktikat ekzistuese europiane (duke përfshirë Manualin e Trajnimit Gjyqësor (2016) të Rrjetit Europian për Trajnimin Gjyqësor, EJTN) , të përshtatur edhe me legjislacionin e ri, tashmë në fuqi.
    Rregullimet që bën kjo dispozitë kaq e zgjeruar përqendrohen në disa drejtime që lidhen me përcaktimin e periudhës njëvjeçare të shtrirjes së praktikës profesionale, me rolin e këshillave që përzgjedhin gjykatat dhe prokuroritë e shkallës së parë, ku do të kryhet praktika profesionale, me kriteret, mbi të cilat caktohen magjistratët udhëheqës, me metodologjinë e vlerësimit që ata duhet të ndjekin, si dhe me garancitë procedurale që përfitojnë magjistratët udhëheqës,por edhe vetë kandidatët gjatë ushtrimit të praktikës.

    7. Rregullimet që bëhen në pikën 2 dhe 3 të nenit 33 janë orientuese, por edhe detyruese, njëkohësisht,për procesin vendimmarrës të këshillave. Mbi disa tregues objektivë të mirëpërcaktuar, këshillat përzgjedhin gjykatat dhe prokuroritë e shkallës së parë që kanë kapacitetet e mjaftueshme infrastrukturore e njerëzore dhe që paraqesin një larmishmëri në çështjet që shqyrtojnë. Njëkohësisht, këshillat vlerësojnë edhe disponueshmërinë e vetë magjistratëve udhëheqës për ndjekjen e këtij procesi specifik, me qëllim që praktika profesionale e kandidatëve për magjistratë të jetë efektive.

    8. Objekti i pikës 4 të kësaj dispozite është i lidhur me përshkrimin e vëllimit të punës që duhet të kryejnë kandidatët për magjistratë gjatë praktikës së tyre profesionale. Nga ana tjetër, rregullimi që bëhet në këtë paragraf, si edhe në pikën 6 të këtij neni përcaktojnë metodologjinë e punës që duhet të ndjekin magjistratët udhëheqës me praktikantët e tyre, si dhe vlerësimin etik e profesional që ata duhet të bëjnë,bazuar në kriteret dhe nivelet e vlerësimit.

    9. Objekt rregullimi i pikës 5 dhe 7 të nenit 33 është përcaktimi i disa prej të drejtave ligjore që përfitojnë magjistratët udhëheqës, ashtu si edhe kandidatët për magjistratë. Këto janë disa të drejta ligjore që lidhen me nevojën për një lehtësim të arsyeshëm të ngarkesës së përditshme të punës së magjistratëve udhëheqës, gjatë kohës që ata ndjekin kandidatët për magjistratë, ashtu si edhe me përfitimin nga vetë kandidatët për magjistratë të lejes vjetore të pagueshme, gjatë kryerjes së praktikës profesionale.

    10. Pikat 8 dhe 9 të këtij neni ngarkojnë Këshillat dhe SHM-në me kompetencën normative për të bashkëpunuar në nxjerrjen e akteve për rregullimin në mënyrë më të hollësishme të gjithë këtij procesi të rëndësishëm që ka të bëjë, sa me formimin profesional të kandidatëve për magjistratë, aq edhe me përshtatjen e tyre në mënyrë graduale me punën e gjykatave dhe të prokurorive. Pa një rregullim të hollësishëm, që vjen nga bashkëpunimi i Shkollës së Magjistraturës me të dy këshillat, nuk mund të realizohet garantimi i një formimi sa më cilësor të kandidatëve për magjistratë.

     

  • Komente për çështje të ndryshme të dispozitës

    11. Duke pasur si referencë standardet e mirënjohura ndërkombëtare që lidhen me vlerësimin e punës së gjyqtarëve ,ashtu si edhe Manualin e Trajnimit Gjyqësor (2016) të Rrjetit Europian për Trajnimin Gjyqësor (EJTN) , neni 33 ka vendosur një rregullim të ri për sistemin e vlerësimit të praktikës profesionale që zhvillojnë kandidatët për magjistratë gjatë vitit të tretë të programit të formimit fillestar. Me këtë parashikim të nenit 33, por edhe të nenit 269 të ligjit nr. 115, datë 3.11.2016, “Për organet e qeverisjes së sistemit të drejtësisë”, rezulton se i gjithë modeli i praktikës së mëparshme profesionale të kandidatëve për magjistratë gjatë vitit të tretë, por edhe udhëheqja e tyre, kanë ndryshuar. Për këtë arsye, ky sistem i ri i parashikuar nga ky nen, do të zhvillohet gjatë procesit të zbatimit praktik dhe nëpërmjet përvojës së krijuar. Aplikimi i një modeli të ri të praktikës profesionale që vendos disa standarde që ndihmojnë në përcaktimin nga këshillat  të gjykatave dhe prokurorive të shkallës së parë, ku do të kryhet praktika profesionale, përmbushja e kritereve strikte dhe përshkrimi i punës për secilin magjistrat udhëheqës,por edhe detyrat që do të duhet të kryejnë kandidatët për magjistratë gjatë praktikës profesionale janë në funksion të zhvillimit cilësor dhe bashkëkohor të programit mësimor të formimit fillestar .11. Duke pasur si referencë standardet e mirënjohura ndërkombëtare që lidhen me vlerësimin e punës së gjyqtarëve ,ashtu si edhe Manualin e Trajnimit Gjyqësor (2016) të Rrjetit Europian për Trajnimin Gjyqësor (EJTN) , neni 33 ka vendosur një rregullim të ri për sistemin e vlerësimit të praktikës profesionale që zhvillojnë kandidatët për magjistratë gjatë vitit të tretë të programit të formimit fillestar. Me këtë parashikim të nenit 33, por edhe të nenit 269 të ligjit nr. 115, datë 3.11.2016, “Për organet e qeverisjes së sistemit të drejtësisë”, rezulton se i gjithë modeli i praktikës së mëparshme profesionale të kandidatëve për magjistratë gjatë vitit të tretë, por edhe udhëheqja e tyre, kanë ndryshuar. Për këtë arsye, ky sistem i ri i parashikuar nga ky nen, do të zhvillohet gjatë procesit të zbatimit praktik dhe nëpërmjet përvojës së krijuar. Aplikimi i një modeli të ri të praktikës profesionale që vendos disa standarde që ndihmojnë në përcaktimin nga këshillat  të gjykatave dhe prokurorive të shkallës së parë, ku do të kryhet praktika profesionale, përmbushja e kritereve strikte dhe përshkrimi i punës për secilin magjistrat udhëheqës,por edhe detyrat që do të duhet të kryejnë kandidatët për magjistratë gjatë praktikës profesionale janë në funksion të zhvillimit cilësor dhe bashkëkohor të programit mësimor të formimit fillestar .

    a) Kuptimi mbi praktikën profesionale

    12. Praktika profesionale gjatë programit të formimit fillestar zhvillon te kandidatët për magjistratë,tashmë në një terren praktik, aftësitë dhe kapacitetet e kërkuara, nëpërmjet përdorimit të njohurive ligjore të fituara gjatë dy viteve të programit mësimor. Dihet se edhe niveli më i lartë i njohurive ligjore nuk garanton se kandidatët për magjistratë kanë aftësitë e kërkuara praktike për t’u bërë gjyqtarë ose prokurorë të mirë. Këto aftësi përvetësohen, kryesisht, nëpërmjet zhvillimit të praktikës profesionale. Sipas Manualit të Rrjetit Europian për Trajnimin Gjyqësor (2016), çdo trajnim fillestar duhet të ketë një komponent madhor praktik. Pikërisht kjo praktikë profesionale është një moment i rëndësishëm gjatë së cilit një kandidat magjistrat përballet me to. Prandaj, kandidatët për magjistratë duhet të vlerësohen në lidhje me njohuritë, aftësitë dhe sjelljen e tyre.  

    13. Modeli i përzgjedhur për praktikën profesionale të kandidatëve për magjistratë të vitit të tretë ndryshon nga modeli i mëparshëm, që i njihte të drejtën të emëroheshin si gjyqtarë e prokurorë gjatë vitit që kryenin stazhin profesional .Për këtë arsye, lind edhe nevoja për t’i dhënë kuptimin që nevojitet kësaj praktike të re që parashikohet për kandidatët për magjistratë gjatë vitit të tretë. Detyrimi i Këshillave për të hartuar rregulla të përbashkëta për caktimin,gjatë tri periudhave katërmujore, të gjykatave e prokurorive ku do të zhvillohet praktika profesionale e shtrirë në tri fusha të së drejtës penale, civile e administrative, kritere të mirëpërcaktuara për përzgjedhjen e magjistratëve udhëheqës ,një mënyrë e ndryshme për vlerësimin etik, profesional, si dhe të cilësisë së kandidatëve për magjistratë, me qëllim garantimin e një formimi sa më të mirë të kandidatëve për magjistratë”, i japin një tjetër kuptim praktikës profesionale .

    14. Pavarësisht, se programi i formimit fillestar në Shkollën e Magjistraturës vijon të jetë 3-vjeçar, ajo që është risi për vitin e tretë ka të bëjë me kalimin e kompetencës për vlerësimin e praktikës profesionale të kandidatëve për magjistratë, nga një e drejtë ekskluzive e Këshillit Pedagogjik të Shkollës së Magjistraturës  te trupa e magjistratëve udhëheqës. Sipas rregullimit të ri ligjor, gjatë periudhës së praktikës profesionale, kandidatët për magjistratë nuk fitojnë statusin si gjyqtar e prokuror stazhier, por mbajnë statusin e praktikantit. Gjatë praktikës profesionale që zgjat 12 muaj dhe e ndarë në tri periudha katërmujore, ata praktikohen dhe vlerësohen nga udhëheqës të ndryshëm që janë gjyqtarë dhe prokurorë me eksperiencë, të përzgjedhur sipas fushave kryesore të së drejtës civile, penale dhe administrative, bazuar në kriteret shteruese të parashikuara në këtë dispozitë ligjore.

    b) Treguesit që ndihmojnë në përzgjedhjen e gjykatave dhe prokurorive të shkallës së parë

    15. Ndryshe nga legjislacioni i mëparshëm që rregullonte veprimtarinë e SHM-së, i cili nuk parashikonte rregulla mbi të cilat caktoheshin gjykatat apo prokuroritë, ku do të zhvillohej stazhi profesional nga kandidatët për magjistratë, neni 33 ka sjellë një zgjidhje të ndryshme. Renditja e disa treguesve  që detyron këshillat të bëjnë përzgjedhjen e gjykatave e prokurorive të shkallës së parë për kryerjen e praktikës profesionale është në funksion të garantimit të një formimi cilësor të kandidatëve për magjistratë. Nëpërmjet parashikimit në nenin 33, pika 2 të disa treguesve thelbësorë objektivë që ndihmojnë Këshillat për marrjen e vendimeve dhe përcaktimin e gjykatave e prokurorive, në të cilat do të zhvillohet praktika profesionale e kandidatëve për magjistratë, krijohet një tablo e qartë, por edhe një pritshmëri më e lartë mbi efektivitetin që do të ketë përvoja njëvjeçare e punës së kandidatëve për magjistratë. Janë pikërisht treguesit e renditur në këtë dispozitë, mbi të cilat përzgjidhen gjykatat dhe prokuroritë e shkallës së parë që, në radhë të parë, kanë infrastrukturën dhe hapësirat e përshtatshme të mjediseve të punës për kandidatët për magjistratë. Nga ana tjetër, ekzistenca e mjediseve të punës do të ishte e pamjaftueshme, nëse nuk do të bashkërendohej mirë me disponueshmërinë e vet magjistratëve udhëheqës, si edhe me shumëllojshmërinë e çështjeve që janë aq të nevojshme për të garantuar një praktikë profesionale cilësore.         

    16. Përderisa praktika profesionale konsiderohet si pjesë e programit të trajnimit fillestar, është e kuptueshme që miratimi i “rregullave të përbashkëta për caktimin e gjykatave e prokurorive”, siç parashikohet në pikën 8 të nenit 33, nevojitet të realizohet pas një bashkërendimi të punës së Këshillave me Shkollën e Magjistraturës. Roli i Shkollës së Magjistraturës është i domosdoshëm në mbajtjen e kontakteve të ngushta me gjykatat dhe zyrat e prokurorive, ku është caktuar kandidati për magjistrat, në shkëmbimin e praktikave më të mira për zbatimin e modelit të ri dhe dhënien e zgjidhjeve për vështirësitë e hasura, si dhe në monitorimin e procesit të mentorimit. Në veçanti, pesha që paraqet praktika profesionale e vitit të tretë për formimin e përgjithshëm të kandidatëve për magjistratë, e kombinuar me orientimin e këshillave drejt caktimit të gjykatave e prokurorive më të mëdha dhe sigurimit të një numri të mjaftueshëm të magjistratëve udhëheqës, të cilët duhet të kenë përfunduar me sukses trajnimet përkatëse, janë tregues të rëndësishëm ligjor që krijojnë të gjitha kushtet optimale për të pasur magjistratë të rinj e të përgatitur.    

    c) Kriteret për përzgjedhjen e magjistratëve udhëheqës

    17. Standardet ndërkombëtare  e konsiderojnë udhëheqjen si një aktivitet vullnetar të gjyqtarëve dhe prokurorëve.Në këtë kuptim, pika 3 e nenit 33,duke mos parashikuar ndjekjen e ndonjë procedure strikte për përzgjedhjen e magjistratëve udhëheqës, përveç parashikimit të kritereve që duhet të përmbushin, duket se e nënkupton vullnetarizmin në përmbushjen e këtij misioni. Parashikimi në shkronjën “a” të pikës 2 të këtij neni i “disponueshmërisë së gjyqtarëve dhe prokurorëve udhëheqës” si një ndër treguesit që ndihmon këshillat në caktimin e gjykatave dhe prokurorive të shkallës së parë, ku do të kryhet praktika profesionale, është një aspekt i vullnetarizmit të tyre. Nga ana tjetër, si një mundësi motivimi për të qenë pjesë e trupës së magjistratëve udhëheqës dhe që nxit vullnetarizmin e tyre, shërben edhe kriteri ligjor për vlerësimin e “aftësisë personale dhe të angazhimit profesional”, që parashikohet në nenin 71 dhe 76 të këtij ligji. Pikërisht, gatishmëria për t’u angazhuar në veprimtari të tjera, si një ndër treguesit e këtij kriteri vlerësimi, matet duke u bazuar, ndërmjet të tjerave, edhe te “disponueshmëria e gjyqtarit për të udhëhequr magjistratët e ardhshëm gjatë stazhit profesional dhe/ose në trajnimin e magjistratëve të rinj” .Për shkak të kësaj disponueshmërie që duhet të dëshmojë magjistrati udhëheqës, ligji ka krijuar mundësi për t’i lehtësuar ata, për aq sa është e mundur, nga ngarkesa e përditshme e punës që kryejnë. Ulja e ngarkesës së punës për magjistratin udhëheqës për 1/10 e çështjeve të caktuara me short, siç parashikohet në pikën 5 të kësaj dispozite, bëhet në funksion të efektivitetit që duhet të ketë mbikëqyrja e kandidatëve gjatë praktikës profesionale, por edhe të disponueshmërisë që ata duhet të tregojnë për realizimin e kësaj detyre.  

    18. Pavarësisht mosparashikimit nga ligji të rregullave procedurale të detajuara, përzgjedhja e magjistratëve udhëheqës mbi kriteret që duhet të përmbushin, nuk e përjashtojnë kryerjen e një procesi konkurrues, të hapur e transparent, nëpërmjet thirrjes publike për shprehje interesi drejtuar magjistratëve. Aplikimi i këtyre rregullave e legjitimon procesin, si dhe ndikon në realizimin e një vendimmarrje cilësore nga Këshillat, gjë e cila i shërben një formimi sa më profesional të kandidatëve për magjistratë. Parashikimi në pikën 9 të këtij neni i detyrës që u ngarkohet Këshillave për hartimin e rregullave të përbashkëta edhe për magjistratët udhëheqës, është një kompetencë normative që u është deleguar këtyre organeve për të normuar me rregulla procedurale më të detajuara këtë proces të rëndësishëm. 

    19. SHM ka një rol përcaktues përgjatë procedurave për përzgjedhjen e udhëheqësve. Kjo është e vetëkuptueshme, duke pasur parasysh se praktika profesionale është pjesë e programit të formimit fillestar. Kryerja pranë Shkollës së Magjistraturës, për tri vitet e fundit, e trajnimit të detyrueshëm për udhëheqës është një kusht ligjor që duhet të përmbushet nga gjyqtarët e prokurorët që aspirojnë për t’u caktuar në këtë funksion. Në këtë drejtim, ekspertët e trajnimit vazhdues, të cilët janë një aset i rëndësishëm i programit të formimit profesional, që kryen Shkolla me magjistratët e sistemit, por edhe përvoja që ata kanë fituar në procesin e mësimdhënies, krijon të gjitha mundësitë që këto kapacitete të shërbejnë si një kontingjent i përshtatshëm për të qenë magjistratë udhëheqës. Pasja e këtyre cilësive për magjistratët udhëheqës që do të propozohen evidentohet mjaft mirë gjatë procesit mësimor që zhvillon Shkolla e Magjistraturës, si në Programin e Formimit Fillestar, ashtu edhe në Programin e Formimit Vazhdues. Pra, krahas kritereve ligjore që duhet të përmbushë magjistrati udhëheqës, roli i Shkollës së Magjistraturës nëpërmjet paraqitjes së një propozimi të arsyetuar të dy këshillave,mbetet thelbësor. 

    20. Mosrespektimi i normave profesionale të sjelljes ose mosndjekja e metodologjisë së trajnimit mund të çojnë në ndonjë rast, edhe në një humbje të parakohshme të statusit të magjistratit udhëheqës, por jo domosdoshmërisht edhe të statusit të magjistratit. Neni 33, por edhe ligji në tërësi nuk parashikojnë rregullime specifike mbi procedurën që ndiqet për lirimin nga funksioni të magjistratit udhëheqës. Një gjë e tillë duhet të përcaktohet në aktet normative që nxirren nga këshillat, edhe në respektim të pikës 9 të këtij neni. Rregulli i vetëm që përcakton neni 33 për mandatin e magjistratëve udhëheqës është kohëzgjatja e tij për 3 vjet, me mundësi riemërimi. Ky rregull përcakton mbarimin normal të mandatit të magjistratit udhëheqës, duke e lënë mundësinë për riemërim në dëshirën e tij apo të këshillave që vendosin brenda diskrecionit të tyre, ndërkohë që nuk parashikon rastet e lirimit nga ky funksion.  

    21. Një nga shkaqet e lirimit nga detyra e magjistratit udhëheqës është përfundimi i mandatit 3-vjeçar, nëse ai nuk dëshiron të vazhdojë ta përmbushë në vijimësi, apo rastet e ngritjes në detyrë, transferimit e të komandimit të magjistratit. Një tjetër shkak mund të jetë largimi nga detyra i magjistratit ose dorëheqja e tij. Këto janë raste kur këshillat natyrshëm mund të vendosin lirimin e magjistratit si udhëheqës dhe zëvendësimin e tij me një tjetër , pavarësisht se ligji nuk e parashikon shprehimisht. Ndërkohë që nuk parashikohet rasti kur për shkaqe që lidhen me mospërmbushjen e rregullt të detyrës së udhëheqësit të kandidatit, ai lirohet nga kjo detyrë. Mosparashikimi i një rregulli të tillë nuk është i pazgjidhshëm nga organi që e ka miratuar magjistratin si udhëheqës. Përderisa kriteret për caktimin e magjistratit udhëheqës janë të lidhura me performancën e tij profesionale dhe etike gjatë ushtrimit të detyrës, atëherë do të mbetet në vlerësimin e këshillit përkatës për të vendosur edhe për lirimin e magjistratit udhëheqës, sipas rregullit se organi që emëron ka të drejtë edhe të lirojë. Gjithashtu, në varësi të rezultateve të vlerësimit që interpretohen sipas metodologjive të brendshme, Shkolla e Magjistraturës apo çdo institucion i trajnimit gjyqësor vendospër magjistratët që do të jenë pjesë e ekspertizës në vijimësi. 

    d) Vlerësimi i kandidatëve për magjistratë 

    22. Nisur nga urdhërimet që vendos pika 6 e nenit 33 për kryerjen e vlerësimit etik e profesional të kandidatëve për magjistratë, referuar rregullave të përbashkëta të këshillave (pika 9), si dhe udhëzimeve të SHM-së (pika 8), bëhet e domosdoshme një analizë e hollësishme në vijim, mbi natyrën dhe qëllimin e vlerësimit, periudhën e kryerjes si dhe metodologjinë e vlerësimit.

         a. Natyra dhe qëllimi i vlerësimit

    23. Sistemi i vlerësimit, që aplikohet për herë të parë në këtë mënyrë për vitin e tretë, ka si qëllim në bazë të nenit 33, pika 6, të përmirësojë në mënyrë të vazhdueshme veprimtarinë profesionale dhe etike të kandidatëve për magjistratë dhe të vendosë standarde të qëndrueshme për cilësinë e veprimtarisë së tyre. Ky sistem i ri vlerësimi që realizohet gjatë kryerjes së praktikës profesionale të vitit të tretë fokusohet në marrjen prej tyre të një roli më aktiv në procesin vendimmarrës të magjistratit. Përfshirja e praktikantit në aspektet e punës së përditshme të magjistratit, marrja pjesë aktive në diskutimet për çështjet e papërfunduara, në seancat dëgjimore ose marrjet në pyetje, përgatitja dhe diskutimi për projektvendimet, si dhe përvoja që fitohet në menaxhimin e çështjeve/dosjeve, apo në çështjet e administrimit të gjykatës e të prokurorisë, janë risi, krahasuar me rregullimin e mëparshëm ligjor.

    24. Nisur nga fakti se praktika profesionale zhvillohet në gjykatë ose në prokurori, vlerësimi që i duhet bërë kandidatit për magjistrat është i ndryshëm nga trajnimi dhe vlerësimi që i është bërë në auditor gjatë dy viteve të para të programit të formimit fillestar. Gjatë këtyre dy viteve ata vlerësohen sipas formimit, njohurive të tyre ligjore, aftësive profesionale, si edhe aftësive për përvetësimin e vlerave, që përbëjnë thelbin e legjitimitetit të tyre për të qenë në të ardhmen gjyqtarë ose prokurorë. Për këtë arsye, vlerësimi që i bëhet kandidatëve për magjistratë gjatë praktikës profesionale zhvendoset nga temat e zhvilluara apo metodologjia që ndiqet në auditor, në drejtim të zotërimit të aftësive të tyre profesionale në rritje. 

    25. Magjistratët udhëheqës do të duhet të vlerësojnë kandidatët që kanë nën mbikëqyrje, lidhur me aftësitë që ata shfaqin për vënien në praktikë të aftësive gjyqësore e hetimore. Për këtë arsye, ngritja dhe konsolidimi i një trupe efikase me magjistratë udhëheqës është një nga qëllimet kryesore të Shkollës së Magjistraturës, por edhe të çdo institucioni trajnues gjyqësor. Pikërisht, vlerësimi që kryhet është një garanci se praktika profesionale ndihmon për evidentimin dhe shmangien e mangësive në kompetencat e kandidatëve për magjistratë dhe njëkohësisht orienton për të kuptuar se sa efikase ka qenë udhëheqja në përmirësimin e cilësisë së punës, në sjellje dhe në zhvillimin e aftësive të reja .bb.

          b. Kur bëhet vlerësimi?

    26. Kandidatët për magjistratë e kryejnë praktikën profesionale për një periudhë katër mujore, në secilën prej gjykatave e prokurorive, sipas drejtimit administrativ, civil e penal, siç përcaktohet në shkronjën “b” të pikës 4 të kësaj dispozite. Në secilën prej këtyre institucioneve, ata janë nën drejtimin e magjistratit udhëheqës, i cili duhet të kryejë vlerësimin në fund të kësaj periudhe katërmujore. Referuar përvojës së disa vendeve europiane, “vlerësimi dy herë i kandidatëve magjistratë është një praktikë e përbashkët që kryhet: • në mes të secilës fazë mentorimi, me qëllimin për të identifikuar progresin e kandidatëve magjistratë dhe fushat të cilat kanë nevojë për përmirësim; si edhe • në fund të çdo faze mentorimi, me qëllimin për të analizuar rezultatet përfundimtare të periudhës së trajnimit” .Sipas Rregullores së Shkollës së Magjistraturës vlerësimi për secilin kandidat për magjistrat do të bëhet nga tre magjistratë udhëheqës, përkatësisht sipas periudhave katër mujore në të cilat do të realizojnë praktikën profesionale. “Çdo magjistrat udhëheqës do të vlerësojë me 100 pikë kandidatin për magjistrat, në bazë të kritereve dhe niveleve të përcaktuara në ligjin “Për statusin e gjyqtarëve dhe prokurorëve në Republikën e Shqipërisë”. Në total vlerësimi i bërë nga tre magjistratë udhëheqës do të jetë 300 pikë.” .

    27. Kjo përvojë europiane që referon në kryerjen e mbi dy vlerësimeve ka shërbyer si orientim edhe për magjistratët shqiptarë. Sipas legjislacionit shqiptar që parashikon zhvillimin e praktikës profesionale të kandidatëve për magjistratë në tre periudha katërmujore, në tri institucione të ndryshme, por edhe me tre magjistratë udhëheqës, vlerësimi i tyre do të kalojë domosdoshmërish disa radhë vlerësimesh. 

    28. Në fund, të praktikës profesionale katër mujore, të ndarë sipas secilit drejtim, kandidatët magjistratë duhet t’i nënshtrohen një vlerësimi përfundimtar për të përcaktuar nëse janë të aftë për të nisur një karrierë si gjyqtar ose prokuror në sistem. “Ky vlerësim duhet të mundësojë edhe identifikimin e vështirësive të mundshme, si edhe vërejtjet të cilat e bëjnë atë të nevojshëm për të përgatitur plane të veçanta mbështetje për kandidatin magjistrat.” .

    29. Qëllimi kryesor i vlerësimit, që mund të evidentohet fillimisht në një formular të vlerësimit paraprak është monitorimi i përparimit të kandidatit magjistrat për të verifikuar nëse ka arritur të gjitha kompetencat e nevojshme. Në mbyllje të periudhës katër mujore përgatitet nga magjistrati udhëheqës formulari i vlerësimit përfundimtar, me të cilin vlerësohen arritjet e kandidatit gjatë periudhës së trajnimit profesional. Mbledhja e të tre vlerësimeve të praktikës profesionale në një vlerësim të vetëm për vitin e tretë , i bashkohet një vlerësimi përfundimtar që bëhet nga Shkolla e Magjistraturës, për të tre vitet se bashku .

           c. Metodologjia e vlerësimit

    30. Vlerësimi ka lidhje si me kandidatët për magjistratë, të cilat i nënshtrohen trajnimit profesional, ashtu dhe me cilësinë e veprimtarisë së udhëheqjes. Gjyqtarët dhe prokurorët udhëheqës duhet të jenë kompetentë në vendimmarrje. Për rrjedhojë, edhe ata nuk mbeten jashtë skemës së vlerësimit. Udhëzimet që nxjerrin Këshillat, me propozimin e Shkollës së Magjistraturës,sipas pikës 8 të nenit 33, për vlerësimin e cilësisë së veprimtarisë së udhëheqjes, janë një orientim i mirë, në këtë drejtim. 

    31. Pika 6 e nenit 33 i cakton magjistratit detyrën për të vlerësuar performancën etike dhe profesionale të secilit kandidat për magjistrat, nën udhëheqjen e tij, duke iu referuar kritereve dhe niveleve të vlerësimit të parashikuara në këtë ligj.  Kështu, referuar nenit 71 të Ligjit për Statusin, vlerësimi bëhet sipas kritereve të mëposhtme: a) aftësive profesionale për të punuar si gjyqtar ose prokuror (kompetencat teknike dhe analitike); b) aftësive organizative (kompetencat funksionale dhe organizative); c) etikës dhe angazhimit ndaj vlerave profesionale të gjyqtarit dhe prokurorit (kompetencat sociale dhe personale); d) aftësive personale dhe angazhimit profesional (kompetencat sociale dhe personale). 

    32. Sipas Manualit të Rrjetit të Trajnimit Gjyqësor Europian (EJTN) ,si edhe praktikës profesionale që zhvillohet gjatë vitit të tretë,katër kompetenca bazë që shërbejnë për të vlerësuar kandidatët magjistratë, mund të përshkruhen më në hollësi si:a) Kompetenca teknike. Kjo lloj kompetence mat aftësitë për të përdorur njohuritë e kandidatëve për magjistratë; aftësinë për të analizuar dhe vlerësuar faktet dhe për të gjetur zgjidhje duke zbatuar në mënyrën e duhur rregullat ligjore; aftësinë për të drejtuar seanca dhe mbajtjen e një qëndrimi të caktuar; aftësinë për të folur qartë dhe thjeshtë në publik, si edhe për të shpjeguar këndvështrimet e ndryshme, për të realizuar një debat; për të zotëruar teknikat e marrjes në pyetje dhe për të kontrolluar situatat konfliktuale; aftësinë për të përgatitur dhe drejtuar hetime dhe marrjen në pyetje në lidhje me procedurat kontradiktore dhe kuadrin ligjor. b) Kompetenca analitike. Kjo lloj kompetence mat aftësinë për të analizuar dhe për të përmbledhur një çështje ose një dosje. Ata duhet të kenë aftësitë intelektuale dhe profesionale për të sintetizuar rrethanat dhe procedurën hap pas hapi, aftësinë për të treguar vëmendje ndaj paraqitjes së fakteve dhe argumenteve ligjore të parashtruara nga palët për të dhënë një vendim të arsyeshëm; aftësinë për të formalizuar dhe për të shpjeguar arsyet ligjore të një vendimi dhe për të komunikuar qartazi dhe në mënyrën e duhur. - Kompetenca organizative-funksionale. Kjo lloj kompetence mat aftësitëpër vendim-marrje, aftësitë e vetëmenaxhimit, një perceptim të përgjegjësisë personale dhe punën në ekip; aftësitë e mira ndërpersonale dhe për të motivuar të tjerët; aftësitë për të realizuar veprime të caktuara ose për të përforcuar një shërbim ose një pozicion, për të bërë propozime të reja dhe aftësinë për të marrë iniciativa; aftësitë për të planifikuar objektiva, agjenda dhe për të organizuar burimet njerëzore dhe materiale; aftësinë për të punuar dhe efikasitetin; aftësinë për të zgjidhur çështjet duke marrë në konsideratë aspekte të lidhura me cilësinë dhe sasinë; aftësinë për të analizuar paditë dhe argumentet e ngritura nga palët sipas ligjit të zbatueshëm si edhe për të dhënë një vendim brenda një afati të arsyeshëm. - Kompetenca sociale dhe personale. Kjo kompetencë ka të bëjë me cilësitë morale të gjyqtarëve ose të prokurorëve dhe me sjelljen e tyre gjatë ushtrimit të detyrave të tyre, si edhe në sferën private, një sjellje e cila ruan respektin dhe mirëbesimin në sistemin gjyqësor dhe në cilësi të tilla, si: ndershmëria dhe sinqeriteti. Gjithashtu, kjo kompetencë ka lidhje me aftësinë për të punuar me të tjerët si kolegë dhe partnerë dhe në një skuadër; aftësitë e mira ndërpersonale, me mundësinë për të motivuar të tjerët; me aftësinë për të ndërtuar marrëdhëniet e duhura me stafin, policinë dhe autoritetet administrative dhe shoqëritë private. 

    33. Kryerja e një analize për vlerësimin e përgjithshëm të programit të formimit profesional është thelbësore për menaxhimin e Shkollës së Magjistraturës, por edhe për institucionet e tjera të trajnimit. Marrja e mendimit të kandidatëve për magjistratë që konsiderohen si përfituesit përfundimtarë është mjaft e vlefshme, ashtu siç është po aq i rëndësishëm mendimi i magjistratëve udhëheqës për efikasitetin dhe funksionalitetin e programit në tërësi. Në këtë drejtim vlejnë edhe mjete të tjera për vlerësimin e magjistratëve udhëheqës dhe efektivitetin e punës së tyre siç janë: raportet e mentorimit nga magjistratët udhëheqës dhe kandidatët për magjistratë, raportet vjetore analitike nga Shkolla e Magjistraturës etj. Formulari i vlerësimit është forma më e përdorur e vlerësimit. Në lidhje me përmbajtjen, formulari i vlerësimit mund të përdoret për vlerësim të përgjithshëm duke kontrolluar për të parë nëse janë përmbushur qëllimet e trajnimit dhe duke matur procesin e të mësuarit.  Pyetjet që shtrohen duhet të jenë të shkurtra, specifike dhe të qarta për të shmangur rastin kur pjesëmarrësit janë konfuzë ose nxiten drejt një përgjigjeje të dëshiruar. 

    34. Sipas praktikave më të mira europiane, metodologjia e duhur për vlerësimin e kandidatëve magjistratë duhet të përfshijë formularin e vlerësimit bazuar në kriteret e vlerësimit, të përmendura më sipër dhe kompetencat thelbësore, si edhe të plotësohen nga magjistratët udhëheqës, sipas parashikimeve të ligjit. Formularët mund të jenë të ndryshme, por formulari paraprak i vlerësimit dhe ai përfundimtar njihen si metoda efektive aplikimi.  Formulari paraprak i vlerësimit duhet të plotësohet nga udhëheqësi, pasi kanë kaluar dy muaj në praktikën profesionale. Nëpërmjet tij arrihet të vlerësohet përparimi aktual i kandidatit me dy opsione: “progresi i duhur” dhe “nevojë për përmirësim”. Vlerësimi paraprak shërben për përshtatjen e aktiviteteve të mentorimit për pjesën e mbetur të trajnimit profesional. Pasi plotësohet nga udhëheqësi formularii vlerësimit ndahet me kandidatin për magjistrat, i cili jep opinionin e tij. Ndërsa, formulari përfundimtar i vlerësimit plotësohet nga udhëheqësi në fund të periudhës katërmujore. Ai duhet të vlerësojë arritjet e kandidatit magjistrat gjatë periudhës përkatëse të trajnimit profesional dhe i dërgohet Shkollës së Magjistraturës. 

    35. Për sa i përket mënyrës së vlerësimit përfundimtar që duhet të ndiqet në këtë rast, shërben sistemi i vlerësimit me 5 shkallë që përdoret për renditjen e pikëzuar në dy vitet e programit të trajnimit fillestar në Shkollën e Magjistraturës . Një rregullim më i detajuar gjendet në parashikimin e nenit 269 dhe 270 të ligjit nr. 115/2016. Duke iu referuar edhe Rregullores së Brendshme të Shkollës së Magjistraturës që përdor vlerësimin nga 10-100 pikë për kandidatët magjistratë të përfshirë në trajnimin fillestar, si dhe sistemit me 5 shkallë, krijohen të gjitha mundësitë për të pasur një vlerësim të plotë. Kështu, shkalla me 100 pikë e cila përfshin pikë për secilën nga katër kriteret e vlerësimit duhet të konvertohet për të qenë në përputhje me nivelet e vlerësimit të parashikuara në nenin 78, pika 1 të Ligjit për Statusin, në mënyrën e mëposhtme: - shkëlqyeshëm = 100 pikë;- shumë mirë = 90-99 pikë;- mirë = 70-89 pikë;- pranueshëm = 50-69 pikë;- nuk ka aftësi = 10-49 pikë.

    36. Edhe vlerësimi i magjistratëve udhëheqës është një kërkesë sa e ligjit, po aq edhe e rregullave të Shkollës së Magjistraturës, që lidhen me mbarëvajtjen e procesit mësimor. Pika 8 e kësaj dispozite ligjore ka ngarkuar Shkollën e Magjistraturës si organ propozues dhe Këshillat si vendimmarrës për të rregulluar,nëpërmjet udhëzimeve përkatëse, mënyrën e vlerësimit të cilësisë së magjistratëve udhëheqës. Është e kuptueshme se në vlerësimin e cilësisë së tyre kanë ndikimin e tyre sa kriteret ligjore që duhet të plotësojnë magjistratët që caktohen si udhëheqës, po ashtu edhe aplikimi i metodave të kombinuara që shërbejnë për vlerësimin e udhëheqësve, siç janë formulari i vlerësimit i plotësuar nga kandidatët magjistratë, raporti monitorues i SHM-së me gjetjet dhe rekomandimet përkatëse për aktivitetet e mentorimit, cilësinë, si dhe vlerësimin e performancës së tyre, raporti i magjistratëve udhëheqës me gjetjet dhe rekomandimet rreth aktiviteteve të tyre, apo edhe kërkimi i mendimit nga organet drejtuese të gjykatave e prokurorive në lidhje me veprimtarinë e magjistratit udhëheqës etj. 

  • Konteksti historik

    36. Neni 33 bën për herë të parë një rregullim tërësisht ndryshe të praktikës profesionale për kandidatët për magjistratë. Përjashtimisht rregullit të pandryshuar që lejon zhvillimin e praktikës profesionale gjatë vitit të tretë, modeli i kryerjes së praktikës, emërtimi i saj, statusi që marrin kandidatët për magjistratë, funksioni dhe detyrat që ata përmbushin, roli i Shkollës së Magjistraturës dhe i Këshillave përkatëse, pozicioni i drejtuesve të gjykatave e të prokurorive, si dhe mënyra e vlerësimit nga magjistratët udhëheqës, tashmë kanë një rregullim krejt të ri. Pra, pavarësisht emërtimit “praktikë profesionale”, që gjendet në ligjin aktual, në dallim nga emërtimi “një vit praktikë aktive” apo “periudha e stazhit profesional”, që parashikohej në ligjin e vitit 1996 të Shkollës së Magjistraturës,ajo që nuk ka ndryshuar është koha e kryerjes së saj. Viti i tretë i programit të formimit fillestar në Shkollën e Magjistraturës vijon të quhet si vit i praktikës aktive profesionale.

     37. Mbajtja e të njëjtit parashikim me ligjin e mëparshëm për kohën e kryerjes së praktikës profesionale, është më tepër një çështje e ruajtjes së strukturës formale e të konsoliduar të programit trevjeçar të Shkollës së Magjistraturës. Ndërkohë që të gjitha ndryshimet e tjera në ligjin aktual, janë substanciale. Ndryshimi i parë i rëndësishëm lidhet me statusin e ri që marrin kandidatët për magjistratë gjatë kryerjes së praktikës profesionale. Në varësi të profilit që kanë zgjedhur me hyrjen në Shkollën e Magjistraturës, gjatë vitit të tretë të praktikës profesionale ata janë në rolin e ndihmësit të gjyqtarit apo prokurorit dhe jo në atë të gjyqtarit a prokurorit, të emëruar përkohësisht, siç parashikohej me ligjin e mëparshëm. Konkretisht, sipas ligjit nr. 8136, datë 31.7.1996, “Për Shkollën e Magjistraturës së Republikës të Shqipërisë”, me përfundimin e stazhit paraprofesional të vitit të dytë, kandidatëve për magjistratë, sipas profileve të caktuara, u jepej e drejta të emëroheshin “përkohësisht për të kryer stazhin profesional si gjyqtarë dhe prokurorë nga Presidenti i Republikës, me propozimin, përkatësisht, të Këshillit të Lartë të Drejtësisë dhe të Prokurorit të Përgjithshëm.”. Ky status i veçantë i kandidatëve për magjistratë për të kryer gjatë vitit të tretë detyrën e gjyqtarit a të prokurorit “për ndjekjen e çështjeve më pak të komplikuara nën drejtimin e një gjyqtari ose prokurori” ishte një përgjegjësi shumë e madhe për këtë kategori subjektesh, të cilat ende nuk kishin përfunduar programin trevjeçar të Shkollës së Magjistraturës. Ligji i ri dhe, konkretisht, neni 33 e ka ndryshuar statusin e tyre, tashmë si ndihmës ligjor pranë gjyqtarit e prokurorit. Duket se ky pozicion i ri i përshtatet shumë më mirë edhe statusit, që kanë kandidatët për magjistratë, që ende nuk janë diplomuar.

    38. Detyrimi i organeve përkatëse për përcaktimin e gjykatave dhe prokurorive të shkallës së parë, në të cilat do të kryhej praktika profesionale është në vijim të rregullimit të mëparshëm ligjor, por me një ndryshim thelbësor. Ligji i mëparshëm nuk parashikonte tregues apo kritere që të shërbenin për të fokusuar kryerjen e stazhit profesional në gjykata dhe prokurori që kishin larmishmëri të ndryshme çështjesh, apo infrastrukturën e domosdoshme. Emërimi i përkohshëm i kandidatëve për magjistratë që lihej në diskrecionin e pakufizuar të Këshillit të Lartë të Drejtësisë dhe të Prokurorit të Përgjithshëm, më tepër i përshtatej nevojave që kishte sistemi, se sa mbarëvajtjeve dhe qëllimit të programit të formimit fillestar të Shkollës së Magjistraturës. Ndërkohë që me nenin 33 të ligjit nr. 96/2016 është bërë një parashikim krejt i ndryshëm, që i jep të drejtën këshillave për të caktuar gjykatat e prokuroritë e shkallës së parë, vetëm mbi disa tregues thelbësorë. Janë pikërisht këto tregues që krijojnë të gjitha mundësitë për të pasur një formim shumë më cilësor të kandidatëve për magjistratë, si ndihmës ligjorë në gjykata e prokurori me infrastrukturë të domosdoshme dhe veçanërisht me “mundësinë për t’u njohur me një numër të madh ligjesh e shumëllojshmëri çështjesh”. Për më tepër, një tjetër risi e këtij ndryshimi është se kandidatë për magjistratë, ndryshe nga ligji i mëparshëm që e kufizonte “me ndjekjen e çështjeve më pak të komplikuara”, e detyron të ndjekë praktikën profesionale, në tri periudha katërmujore të njëpasnjëshme, në fushat e së drejtës civile, penale dhe administrative.

    39. Një strukturë krejt e re mentorimi e kandidatëve për magjistratë parashikohet në nenin 33. Jo vetëm parashikohet krijimi i një trupe të re të magjistratëve udhëheqës, por njëkohësisht vendosen edhe kritere tepër strikte që do të ndihmojnë këshillat për caktimin e tyre. Ky është një parashikim krejt i ndryshëm nga ligji i mëparshëm, sipas të cilit kandidati për magjistratë merrej “me ndjekjen e çështjeve më pak të komplikuara nën drejtimin e një gjyqtari ose prokurori”.

    40. Vlerësimi i kandidatëve për magjistratë për praktikën profesionale të vitit të tretë është një tjetër risi që ka sjellë neni 33. Me rregullimin e mëparshëm ligjor, vlerësimi i stazhit profesional bëhej nga Këshilli Pedagogjik i Shkollës së Magjistraturës, sipas Rregullores së saj të brendshme. Pjesa e vlerësimit që zinte gjyqtari a prokurori, i caktuar për të udhëhequr kandidatin për magjistratë ishte e parëndësishme, krahasuar me vlerësimin përfundimtar që bënte Këshilli Pedagogjik, sipas nenit 19 të ligjit nr. 8136, datë 31.7.1996, “Për Shkollën e Magjistraturës së Republikës të Shqipërisë”. Një rregullim më i detajuar gjendej në nenin 27 të Rregullores së Shkollës së Magjistraturës sipas të cilit: “Në fund të stazhit profesional bëhet vlerësimi i akteve dhe vendimeve të përpiluara nga kandidatët gjatë vitit. Secili prej tyre depoziton dosjen me materialet në sekretarinë shkencore në afatin e caktuar. Ndarja e dosjeve bëhet me short dhe vlerësimi bëhet nga Këshilli Pedagogjik i Shkollës së Magjistraturës.”.

    41. Rregullimi aktual që parashikohet në nenin 33 është krejt i ndryshëm, si për shkak të ekskluzivitetit që i është dhënë magjistratit udhëheqës në kryerjen e vlerësimit të kandidatit për magjistratë, ashtu edhe të metodologjisë dhe të vlerësimit, “sipas sistemit me 5 shkallë, mbi bazën e një renditje përfundimtare të tyre me pikë”. Vlerësimi që bën magjistrati udhëheqës (secili sipas fushës përkatëse që mbulon) është i vetmi vlerësim që i jepet kandidatit për magjistrat. Një rregullim i tillë nuk i jep Këshillit Pedagogjik ndonjë të drejtë vendimmarrje në vlerësimin e vitit të tretë, përveç përcjelljes së vendimit përmbyllës të të tre viteve në Këshillin Drejtues të Shkollës së Magjistraturës. Për vetë natyrën që ka viti i tretë, kjo duket si një zgjidhje e arsyeshme.

     42. Një tjetër ndryshim që sjell neni 33, në krahasim me ligjin e mëparshëm, lidhet sa me dhënien e disa të drejtave e privilegjeve magjistratëve udhëheqës, për punën ekstra që ata kryejnë, ashtu edhe gëzimin nga kandidatët për magjistratë të vitit të tretë të disa të drejtave, ashtu si edhe magjistratët. Sipas pikës 5 të nenit 33: “Magjistrati udhëheqës, të cilit i është caktuar një kandidat magjistrat përjashtohet nga hedhja e 10-të e shortit për ndarjen e çështjeve në gjykatën ose prokurorinë, pranë të cilës ushtron funksionin.” Ndërkohë që “kandidati magjistrat gëzon të drejtën e pushimeve vjetore të paguara në kohëzgjatjen 25 ditë pune, nga të cilat, 15 ditë pune merren gjatë muajit gusht, në të njëjtën kohë me magjistratin udhëheqës.”

     

     

     

  • Legjislacioni ndërkombëtar
    Asnjë koment
• Standarde ndërkombëtare/ Referenca ndërkombëtare/ Shembuj nga praktikat më të mira

  Opinioni i Këshillit Konsultativ të Gjyqtarëve Europianë, nr. 17 (2014) "Mbi Vlerësimin e Punës së Gjyqtarëve, Cilësinë e Drejtësisë dhe Respektin për Pavarësinë e Gjyqësorit".

  Opinioni nr. 4 i CCJE-së, mbi trajnimin e duhur fillestar dhe vazhdues të gjyqtarëve në nivel kombëtar dhe europian.

  Opinioni i CCJE-së nr. 17 (2014), “Mbi Vlerësimin e Punës së Gjyqtarëve, Cilësinë e Drejtësisë, dhe Respektin për Pavarësinë e Gjyqësorit.”
  www.csm.it/documents/46647/0/Opinion+No.+17+%282014%29.pdf/f596c4a8-7019-47e1-9b35-14551977b471

  EJTN Handbook on Judicial Training Methodology in Europe (2016), With the support of the European Union, www.ejtn.eu/Documents/EJTN_JTM_Handbook_2016.pdf

  Projektide mbi organizimin dhe vlerësimin e aktiviteteve të mentorimit gjatë praktikës profesionale në vitin e tretë të trajnimit fillestar në Shkollën e Magjistraturës”, hartuar nga Euralius, datë 27 shtator 2018.

• Materiale legjislative

  Analizë e Sistemit të Drejtësisë në Shqipëri, qershor 2015, hartuar nga Grupi i Ekspertëve të Nivelit të Lartë pranë Komisionit të Posaçëm Parlamentar për Reformën në Sistemin e Drejtësisë, www.reformanedrejtesi.al/sites/default/files/dokumenti_shqip_0.pdf;

  Strategjia e Reformës në Sistemin e Drejtësisë, hartuar nga Grupi i Ekspertëve të Nivelit të Lartë pranë Komisionit të Posaçëm Parlamentar për Reformën në Sistemin e Drejtësisë,
  www.reformanedrejtesi.al/sites/default/files/draft_strategjia_versioni_shqip.pdf

  Relacioni për projektligjin “Për statusin e gjyqtarëve dhe të prokurorëve në Republikën e Shqipërisë”, www.reformanedrejtesi.al/sites/default/files/relacioni-1.pdf .

  Procesverbal datë 24.6.2016 i Komisionit të Posaçëm për Reformën në Drejtësi, për shqyrtimin dhe miratimin e projektligjit “Për statusin e gjyqtarëve dhe të prokurorëve në Republikën e Shqipërisë”, reformanedrejtesi.al/sites/default/files/procesverbal_date_24.06.2016_0.pdf

   

   

• Dispozita të lidhura

  Kushtetuta:

  Ligji:

  Neni 76 i ligjit nr. 96/2016, “Për statusin e gjyqtarëve dhe prokurorëve në Republikën e Shqipërisë”.
  Neni 269 i ligjit nr. 115, datë 3.11.2016, “Për organet e qeverisjes së sistemit të drejtësisë”.
  Neni 268 i ligjit nr. 115, datë 3.11.2016, “Për organet e qeverisjes së sistemit të drejtësisë”.

   

• Akte nënligjore

  Vendimi i Këshillit të Lartë Gjyqësor nr. 37, datë 28.2.2019, “Për praktikën profesionale të kandidatëve për magjistratë të Shkollës së Magjistraturës.”
  klgj.al/wp-content/uploads/2019/10/Vendim-Nr.37-dat%C3%AB-28.02.2019-P%C3%8BR-PRAKTIK%C3%8BN-PROFESIONALET%C3%8B-KANDIDAT%C3%8BVE-P%C3%8BR-MAGJISTRAT%C3%8B-T%C3%8B-SHKOLL%C3%8BS-S%C3%8B-MAGJISTRATUR%C3%8BS.pdf

  Vendimi i Këshillit të Lartë Gjyqësor nr. 73, datë 20.2.2020, “Për një ndryshim në vendimin nr. 112, datë 9.7.2019 të Këshillit të Lartë Gjyqësor, i ndryshuar.”
  klgj.al/wp-content/uploads/2020/02/Vendim-Nr.73-dat%C3%AB-20.02.2020-P%C3%8BR-NJ%C3%8B-NDRYSHIM-N%C3%8B-VENDIMIN-NR.-112-DAT%C3%8B-09.07.2019-T%C3%8B-K%C3%8BSHILLIT-T%C3%8B-LART%C3%8B-GJYQ%C3%8BSOR.pdf

  Vendimi i Këshillit të Lartë të Prokurorisë, nr. 136, datë 12.7.2019, “Për praktikën profesionale të kandidatëve për magjistratë të Shkollës së Magjistraturës për periudhën korrik 2019-qershor 2020.” klp.al/wp-content/uploads/2019/07/Nr.136-Dat%C3%AB-12.07.2019.pdf

   

• Vendime
  Asnjë koment
• Bibliografia
  Asnjë koment
• Arkiva

  Neni 14, shkronja “c” i ligjit nr. 8136, datë 31.7.1996, “Për Shkollën e Magjistraturës së Republikës të Shqipërisë”.

  Neni 19 i ligjit nr. 8136, datë 31.7.1996, “Për Shkollën e Magjistraturës së Republikës të Shqipërisë” (ndryshuar me ligjin nr. 9414, datë 20.5.2005).