Përmbajtja

• Koment
  • Qëllimi

    1. Neni 15, si pjesë e dispozitave të Ligjit për Statusin që rregullojnë pagën dhe përfitimet financiare të magjistratëve, synon të ofrojë një skemë kompensimi për shpenzimet e magjistratëve në skemën e delegimit dhe për rastet e transferimit të përkohshëm të magjistratit. Në këtë mënyrë, këto rregulla synojnë të zbatojnë parimin e sanksionuar në pikën 1 të nenit 11, sipas të cilit paga dhe përfitimet financiare të magjistratit janë në përputhje me dinjitetin e detyrës së magjistratit dhe të përshtatshme për të garantuar pavarësinë dhe mbrojtjen nga ndërhyrjet e jashtme në ushtrim të funksionit të tyre.

    2. Kompensimi i magjistratëve në skemën e delegimit apo në rastin e transferimit të përkohshëm ka një qëllim të dyfishtë. Së pari, kompensimi (që është një shumë më e lartë financiare se shpenzimet) shërben si nxitës që magjistratët të marrin pjesë në skemën e delegimit apo të transferimit të përkohshëm. Së dyti, kompensimi shërben për të mbuluar shpenzimet e qëndrimit dhe të transportit në gjykatën ose prokurorinë, ku magjistrati caktohet për të ushtruar funksionet.

  • Objekti

    3. Neni 15 rregullon kompensimin për mbulimin e shpenzimeve të qëndrimit dhe të transportit të magjistratit në skemën e delegimit, sipas nenit 45 të Ligjit për Statusin. Në funksion të kësaj skeme, me qëllim që të mbulohen shpenzimet e qëndrimit dhe të transportit të magjistratit në skemën e delegimit, neni 15 përcakton rregullat për kompensimin që përfiton magjistrati për pozicionet në skemën e delegimit.

    4. Neni 15 vendos rregulla edhe për përfitimin e kompensimeve shtesë nga magjistratët të cilët transferohen përkohësisht sipas nenit 46 të Ligjit për Statusin. Neni 46 rregullon rastet e transferimit të përkohshëm në rastin kur skema e delegimit nuk ka magjistratë të disponueshëm.

    5. Neni 15 ka si objekt të rregullimit vetëm efektet financiare të skemës së delegimit ose të transferimit të përkohshëm, ndërkohë që rregullat, procedurat dhe afatet për pjesëmarrjen në skemën e delegimit përcaktohen në nenin 45 të Ligjit për Statusin ndërsa rregullat e zbatueshme për transferimin e përkohshëm përcaktohen në nenin 46 të ligjit.

    6. Subjektet që i nënshtrohen zbatimit të nenit 15 janë vetëm magjistratët që marrin pjesë në skemën e delegimit ose magjistratët që janë transferuar përkohësisht në rastin kur në skemën e delegimit nuk ka magjistratë të mjaftueshëm.

    7. Dispozita ka detajuar më tej rregullat e zbatueshme për kompensimin e magjistratëve në skemën e delegimit ose për transferimin e përkohshëm si një nga përfitimet e tjera financiare të magjistratëve të përcaktuar në nenin 11, pika 3 shkronja a.

  • Komente për çështje të ndryshme të dispozitës

    8. Skema e delegimit është një risi e Ligjit për Statusin dhe rregullohet në mënyrë të detajuar në nenin 45 të tij. Skema ka si qëllim të zëvendësojë praktikën e transferimit të përkohshëm të magjistratëve duke krijuar një trupë me magjistratë të cilët janë të gatshëm të caktohen sipas nevojave të gjykatave dhe prokurorive. Në përputhje me nenin 45 të Ligjit për Statusin, skema e delegimit krijohet në Këshill dhe ka si qëllim të përmbushë nevojat e një gjykate ose prokurorie për magjistratë. Në rast se magjistratët në skemën e delegimit nuk janë të caktuar në një gjykatë ose prokurori, ata shërbejnë në strukturat administrative të Këshillave.

    9. Neni 15 ka përcaktuar që magjistrati i deleguar merr një kompensimin prej 60 për qind të pagës referuese bazë për çdo pozicion si magjistrat në skemën e delegimit, përveç rasteve kur është caktuar të punojë në Tiranë, ose në gjykata dhe prokurori me distancë jo më shumë se 45 km nga Tirana. Në rastet kur caktohet të punojë në Tiranë ose në gjykata ose prokurori që ndodhen në qytete të tjera në zona qendrore, kompensimi shtesë ulet me 1 për qind për çdo ditë pune në këto zona. Kompensimi ulet për ditë pune, pra në total gjatë një muaji, kompensimi nuk mund të ulet më shumë se 22 për qind. Rrjedhimisht, një magjistrat në skemën e delegimit që është caktuar të punojë në Tiranë për një muaj përfiton një kompensim në masën prej 38 për qind të pagës referuese bazë.

    10. Një çështje tjetër që meriton vëmendje është neni 45 pika 5 i Ligjit për Statusin i cili përcakton që në rastet kur magjistrati në skemën e delegimit është në pritje për t’u caktuar pranë një gjykate ose prokurorie, ai shërben në strukturat administrative të Këshillave. Në kushtet kur Këshillat ndodhen në Tiranë, kryerja e shërbimit në strukturat e Këshillave duhet konsideruar sikur magjistrati është caktuar të punojë në Tiranë. Në këto kushte, kompensimi shtesë duhet të ulet me 1 për qind për çdo ditë punë që magjistrati kryen shërbimin në strukturat administrative të Këshillave.

    11. Neni 15 ka rregulluar edhe kompensimin shtesë të magjistratëve që transferohen përkohësisht, sipas nenit 46 të Ligjit për Statusin në rastet kur në skemën e delegimit nuk ka magjistrat të disponueshëm. Në këtë rast, magjistrati përfiton një kompensim shtesë në vlerën jo më pak se 2 për qind të pagës referuese bazë për çdo ditë të ushtrimit të funksionit në gjykatën ose prokurorinë ku transferohet. Në rastet e uljes së kompensimit për punë në zona qendrore, pika 1 e nenit 15 përcakton që ky kompensim ulet me 1 për qind për çdo ditë punë, ndërkohë që pika 2 e nenit 15 ka përcaktuar që kompensimi shtesë jepet për çdo ditë të ushtrimit të funksionit në gjykatën ose prokurorinë ku transferohet, duke mos e kufizuar vetëm në ditët e punës të ushtrimit të funksionit. Rrjedhimisht, transferimi i përkohshëm për një periudhë 1 mujore duhet të shoqërohet me një kompensim shtesë për magjistratët që transferohen prej jo më pak se 60 për qind të pagës referuese bazë.

  • Konteksti historik

    12. Skema e delegimit dhe kompensimi i magjistratëve në skemën e delegimit ka lindur si përgjigje e problemeve të hasura me procedurën e delegimit të gjyqtarëve apo të transferimit të përkoshëm të prokurorëve. Nevoja e gjykatave për të shqyrtuar një ose disa çështje gjyqësore brenda afateve të arsyeshme kohore përmbushej nëpërmjet procedurës së delegimit të gjyqtarëve të parashikuar nga neni 21 pika 2 e ligjit 9877/2008 “Për organizimin e pushtetit gjyqësor në Republikën e Shqipërisë”. Në bazë të kësaj dispozite, Këshilli i Lartë i Drejtësisë, me kërkesën e motivuar të kryetarit të gjykatës përkatëse, delegonte gjyqtarë nga gjykata të tjera për të gjykuar vetëm çështje të caktuara. Këshilli i Lartë i Drejtësisë, me vendimin nr. 319, datë 03.05.2013 kishte miratuar rregulla më të detajuara për kriteret dhe mënyrën e delegimit të gjyqtarëve. Megjithatë, ligji dhe vendimi i KLD nuk përmbanin ndonjë rregullim të posaçëm ligjor për kompensimin e shpenzimeve të qëndrimit dhe të transportit në rastet kur një gjyqtar delegohej për të shqyrtuar një çështje gjyqësore në një rreth tjetër gjyqësor.

    13. Në rastin e transferimit të përkohshëm të prokurorëve, neni 25 i ligjit 8737/2001 “Për organizimin dhe funksionimin e prokurorisë në Republikën e Shqipërisë” përcaktonte procedurën e komandimit. Sipas kësaj procedure Prokurori i Përgjithshëm mund të komandonte prokurorë nga prokuroritë ku punojnë në prokurori të tjera: (a) jo më shumë se katër muaj në vit, në rastet kur një prokurori nuk funksionon normalisht, për shkak të pamjaftueshmërisë së numrit të prokurorëve dhe të mbingarkesës së tyre; ky afat mund të zgjatej deri në tetë muaj, nëse prokurori i komanduar jepte pëlqimin; dhe (b) jo më shumë se kohëzgjatja e përfundimit të një procedimi penal të veçantë, kur paraqitet nevoja e kryerjes së hetimeve paraprake apo e gjykimit të tij. Edhe në këtë rast, legjislacioni nuk parashikonte ndonjë rregullim të posaçëm për kompensimin e shpenzimeve të qëndrimit dhe të transportit në rastin e komandimit në një rreth tjetër.

    14. Analiza e Sistemit të Drejtësisë[1] dhe relacioni shpjegues i Ligjit për Statusin[2] kishin si gjetje që ligji “nuk parashikonte rregullime të mjaftueshme lidhur me kompetencën, rastet dhe kriteret mbi të cilat vlerësohet dhe vendoset për delegimin e gjyqtarëve për shqyrtimin e çështjeve të caktuara për një kohë të caktuar në një gjykatë tjetër të ndryshme nga ajo ku ushtrojnë rregullisht detyrën. Ligji nuk parashikon afatet maksimale të delegimit dhe rastin e delegimit për caktimin e përkohshëm të gjyqtarit në funksione drejtuese. Të gjitha vendimet për delegime merren nga KLD-ja dhe nuk ka decentralizim të kësaj kompetence. Legjislacioni nuk parashikon forma të tjera shpërblimi dhe kompensimi efektive për gjyqtarët që caktohen të ushtrojnë detyrën jashtë vendbanimit të tyre”. E njëjta problematikë për t’u adresuar është konfirmuar edhe gjatë shqyrtimit dhe miratimit të projektligjit nga Komisioni i Posaçëm për Reformën në Sistemin e Drejtësisë[3].

    15. Si përfundim, mund të thuhet se rregullat e reja për kompensimin e magjistratëve në rastet e delegimit apo të transferimit të përkohshëm e përmirësojnë trajtimin financiar të tyre, por edhe pritet të shërbejnë si një nxitës për përfshirjen vullnetare të magjistratëve në këto skema.

     

    [1] Shih Analizën e Sistemit të Drejtësisë, Qershor 2015, në

    www.reformanedrejtesi.al/sites/default/files/dokumenti_shqip_0.pdf vizituar për herë të fundit më 29.07.2017, paragrafi 3.4.2

    [2] Shih faqet 2-3 të këtij relacioni në www.reformanedrejtesi.al/sites/default/files/relacioni-1.pdf, vizituar për herë të fundit më 27.04.2017

    [3] Shih faqen 17 e vijues të procesverbalit datë 24.06.2016 të Komisionit

    reformanedrejtesi.al/sites/default/files/procesverbal_date_24.06.2016_0.pdf, vizituar për herë të fundit më 27.04.2017

  • Legjislacioni ndërkombëtar

    Neni 15 është një normë plotësuese e nenit 11. Rrjedhimisht informacioni për legjislacionin ndërkombëtar i paraqitur për nenin 11 është i vlefshëm edhe në këtë rast.

• Standarde ndërkombëtare/ Referenca ndërkombëtare/ Shembuj nga praktikat më të mira

  Neni 15 është një normë plotësuese e nenit 11. Rrjedhimisht informacioni për standardet ndërkombëtare i paraqitur për nenin 11 është i vlefshëm edhe në këtë rast.

• Materiale legjislative

  Analizë e Sistemit të Drejtësisë në Shqipëri, Qershor 2015, hartuar nga Grupi i Ekspertëve të Nivelit të Lartë pranë Komisionit të Posaçëm Parlamentar për Reformën në Sistemin e Drejtësisë,

  www.reformanedrejtesi.al/sites/default/files/dokumenti_shqip_0.pdf, vizituar për herë të fundit më 27.04.2017 

  Relacioni për projektligjin “Për statusin e gjyqtarëve dhe të prokurorëve në Republikën e Shqipërisë”, www.reformanedrejtesi.al/sites/default/files/relacioni-1.pdf , vizituar për herë të fundit më 27.04.2017 

  Procesverbal datë 24.06.2016 i Komisionit të Posaçëm  për Reformën në Drejtësi, për shqyrtimin dhe miratimin e projektligjit “Për statusin e gjyqtarëve dhe të prokurorëve në Republikën e Shqipërisë”

  reformanedrejtesi.al/sites/default/files/procesverbal_date_24.06.2016_0.pdf vizituar për herë të fundit më 27.04.2017.

• Dispozita të lidhura

  Neni 11, 45 dhe 46 të Ligjit për Statusin

• Akte nënligjore

  Vendim “Për rregulla më të detajuara për kompensimin e gjyqtarit në skemë delegimi”, që duhet miratuar nga Këshilli i Lartë Gjyqësor në konsultim me Ministrinë e Financave, bazuar në pikën 1 të nenit 15; 

  Vendim “Për rregulla më të detajuara për kompensimin e prokurorit në skemë delegimi”, që duhet miratuar nga Këshilli i Lartë i Prokurorisë në konsultim me Ministrinë e Financave, bazuar në pikën 1 të nenit 15.

• Vendime
  Asnjë koment
• Bibliografia
  Asnjë koment
• Arkiva

  Neni 21 i Ligjit nr.  9877/2008 “Për organizimin e Pushtetit Gjyqësor në Republikën e Shqipërisë”; 

  Neni 25 i Ligjit Nr. 8737/2001 “Për organizimin dhe funksionimin e Prokurorisë në Republikën e Shqipërisë”; 

  Vendimi i Këshillit të Lartë të Drejtësisë nr. 319, datë 03.05.2013 “Për kriteret dhe mënyrën e delegimit të gjyqtarëve për shqyrtimin e një çështjeje gjyqësore”.