Përmbajtja

• Koment
  • Qëllimi
    1. Qëllimi i të gjithë Kreut IV të Ligjit për Qeverisjen është plotësimi i parashikimeve kushtetuese të shprehura në nenet 147 pika 1 dhe 147/a pika 1 të Kushtetutës. Konkretisht, në nenin 147 pika 1 parashikohet misioni i KLGJ-së, i cili fokusohet tek sigurimi i pavarësisë, përgjegjshmërisë dhe mbarëvajtjes së pushtetit gjyqësor. Ndërsa në nenin 147/a pika 1 parashikohen në mënyrë më të detajuar funksionet e KLGJ-së. Ky rol i rëndësishëm kushtetues, i cili përbën thelbin e funksionit të KLGJ-së nuk do të mund të realizohej nëse ligjvënësi nuk do të kishte autorizuar nëpërmjet dispozitave përkatëse juridiksionin konkret të KLGJ-së për të nxjerrë aktet juridike. Në këtë kuadër, qëllimi i rregullimit të Kreut IV në tërësi është rregullimi ligjor i kompetencës kushtetuese të KLGJ-së nëpërmjet përcaktimit të akteve juridike të nevojshme për të administruar pushtetin gjyqësor si dhe procedurat e rishikimit administrativ dhe gjyqësor ndaj tyre.

     

    2. Ndërsa për sa i takon nenit 100 të ligjit, qëllimi i tij është konkretizimi i së drejtës së ankimit gjyqësor ndaj vendimeve që merr KLGJ-ja, duke përcaktuar specifikisht gjykatën kompetente për secilin lloj akti që nxjerr Këshilli. Ky nen është një plotësim ligjor i detyrimit kushtetues të parashikuar në nenet 140 dhe 147/a pika 1 të Kushtetutës. Kjo dispozitë është tërësisht në përputhje me parimin e kontrollit gjyqësor të të gjithë veprimtarisë së organeve të pushtetit publik me qëllim moscënimin e të drejtave themelore të individit (neni 42/2 i Kushtetutës).
  • Objekti
    3. Kreu IV i ligjit i kushtohet akteve dhe rregullave procedurale. Pra, pas prezantimit të llojeve të akteve juridike që nxjerr KLGJ-ja (nenit 97) dhe rregullave për njoftimin dhe botimin e tyre, të ndara sipas secilës kategori (neni 98), rregullat për procedurën e rishikimit administrativ të akteve individuale që nxjerrin komisionet e KLGJ-së (neni 99), ligjvënësi ka parashikuar edhe juridiksionin gjyqësor të shqyrtimit të akteve të KLGJ-së, sipas llojit të tyre (neni 100).

     

    4. Neni 100 përbëhet nga 2 pika, ku në pikën 1 parashikohet ankimi gjyqësor ndaj akteve individuale duke i ndarë ato në: a) akte individuale që vendosin masa disiplinore ndaj gjyqtarëve dhe b) akte individuale të tjera. Ndaj të parave ushtrohet ankim në Gjykatën Kushtetuese (GJK), ndërsa ndaj të dytave ankimi bëhet në Gjykatën Administrative të Apelit (GJAA).

     

    5. Në pikën 2 të nenit 100 ligjvënësi ka parashikuar ankimin ndaj akteve administrative me karakter të përgjithshëm, të cilat mund të ankimohen në GJK lidhur me kushtetutshmërinë e tyre ose në GJAA lidhur me ligjshmërinë e këtyre akteve.

     

    6. Nga pikëpamja e përmbajtjes, neni 100 është një rregullim i natyrës procedurale dhe materiale, i cili parashikon juridiksionin dhe kompetencën e gjykatave konkrete për të shqyrtuar lloje të ndryshme aktesh lidhur me aspekte të veçanta, pra kushtetutshmërinë ose ligjshmërinë e tyre. Ky është edhe elementi dallues midis gjykatave të juridiksioneve të ndryshme. Ky nen nuk ka parashikuar në detaje procedurat gjyqësore të shqyrtimit të tyre pasi ato janë të rregulluara nga ligje të tjera specifike, ligji nr. 49/2012 për shqyrtimin e mosmarrëveshjeve administrative dhe gjykatat administrative, si dhe ligji organik i GJK-së nr. 8577/2000 (Ligji për GJK).
  • Komente për çështje të ndryshme të dispozitës

    Veçori të kontrollit gjyqësor të akteve individuale 

    7. Referuar shkronjës a) të paragrafit 1 të nenit 97, KLGJ-ja nxjerr akte administrative individuale për çështje që lidhen me statusin profesional të gjyqtarëve ose zyrtarëve të veçantë të administratës gjyqësore. Duke parë më në detaje nenet 86, 89 dhe 90 të Ligjit për Qeverisjen rezulton se çështjet për të cilat KLGJ-ja autorizohet të nxjerrë akte administrative individuale janë ato që lidhen specifikisht me: emërimin; caktimin në pozicion, transferimin; ngritjen në detyrë; komandimin dhe riemërimin; vlerësimin e veprimtarisë etike dhe profesionale; vendosjen e masave disiplinore dhe pezullimin (neni 86); vendimet për kërkesat e gjyqtarëve për trajnimin vazhdues (neni 88 “ç”); vendimet për kërkesat lidhur me aktivitetet jashtë kohës së punës si dhe lejet vjetore ose lejet e posaçme (Ligji për Statusin); emërimin e kancelarit dhe ndihmësit ligjorë të gjykatës; marrjen e masave disiplinore ndaj kancelarit dhe ndihmësve (neni 90/1 shkronja “c” e Ligjit për Qeverisjen) e të tjera aspekte të parashikuara nga këto dy ligje ose edhe ligje të tjera për aq sa lidhet me funksionin e KLGJ-së, sipas parashikimeve të Kushtetutës (shih komentin e nenit 97).

     

    8. Është e qartë se lloji i aktit administrativ është individual, pra lidhet me një gjyqtar ose zyrtar konkret. Nisur nga ky fakt, pra ekzistencës së interesit të drejtpërdrejtë të tij, neni 100 ka parashikuar mundësinë e rishikimit administrativ të këtyre akteve, me qëllim riparimin e një mangësie të mundshme materiale ose procedurale në rrugë gjyqësore, kur subjekti i aktit pretendon se ai është në kundërshtim me ligjin ose kushtetutën.

     

    9. Ajo që bie në sy është se fjalia e parë e pikës 1 të këtij neni, e cila ka parashikuar juridiksionin e përgjithshëm për të gjitha aktet individuale të Këshillit dhe ky i takon GJAA-së. Përjashtimi i vetëm është rasti kur aktet individuale kanë të bëjnë me vendosjen e masave disiplinore vetëm ndaj gjyqtarëve dhe jo ndaj zyrtarëve të tjerë të gjykatave, siç parashikon neni 97/1 shkronja “a”. Këta të fundit kanë mundësi të kundërshtojnë aktet individuale në GJAA. Mundësia e kundërshtimit të tyre në GJK është e hapur, pas shterimit të mjeteve juridike që parashikon kuadri ligjor (neni 131/f i Kushtetutës).

     

    10. Vlen të theksohet se ndarja e juridiksionit për dy kategori të ndryshme funksionarësh (gjyqtarë dhe zyrtarë/nëpunës) vjen edhe si detyrim i parashikimit të nenit 140 pika 4 e Kushtetutës, i cili ka vendosur detyrimin e shqyrtimit të ankimit ndaj vendimit të shkarkimit nga GJK-ja. Bazuar në këtë rregullim kushtetues, neni 71 pika 3 në bashkëveprim me nenin 71/a e Ligjit për GJK, ka parashikuar rregullat procedurale për paraqitjen e ankimit kushtetues individual në rastet kur gjyqtari (ose prokurori, parashikuar në nenin 148/d të Kushtetutës) është shkarkuar me vendim të KLGJ-së (ose KLP-së). Duke qenë se Ligji për GJK nuk bën ndonjë përjashtim të shprehur lidhur me shqyrtimin e këtyre ankimeve, atëherë edhe për to afati i paraqitjes së ankimit do të jetë 4 muaj nga momenti i konstatimit, pra i marrjes dijeni të aktit individual (neni 71/a, pika 1 shkronja ‘b” e Ligjit për GJK).

     

    11. Është e kuptueshme se gjykimi që bën GJAA lidhur me aktet individuale është një gjykim themeli, ashtu si kundër vepron edhe për akte të tjera individuale. E veçanta është se ajo do të veprojë tashmë si shkallë e parë gjykimi. Ndërsa lidhur me hapësirën e shqyrtimit të ankimit ndaj masës së shkarkimit të gjyqtarëve para GJK-së, kjo e fundit do të kryejë një gjykim jo vetëm në aspektin e respektimit të rregullave procedurale si element të procesit të rregullt ligjor, por do të kontrollojë edhe aspektin substancial të të gjithë procesit. Kjo është e mbështetur në këto shkaqe: E para lidhet me faktin se ankimi ndaj masës së shkarkimit të gjyqtarit nuk i nënshtrohet paraprakisht ndonjë kontrolli tjetër gjyqësor, por vetëm kontrollit të GJK-së. Në këto kushte, GJK është e vetmja instancë gjyqësore që ka të drejtë të kontrollojë në substancë procesin e shkarkimit të gjyqtarit. Me rregullimin e mëparshëm, këtë funksion e luante Gjykata e Lartë, e cila vendoste në Kolegje të Bashkuara. Ndaj vendimit të saj, mund të ushtrohej ankim në shkallë të fundit në GJK për proces të parregullt ligjor. E dyta, ka të bëjë me faktin se pas miratimit të kuadrit të ri kushtetues dhe ligjor, GJK-ja ka juridiksion të ushtrojë kontroll substancial kushtetues, kur para saj vjen një Ankim Kushtetues Individual (AKI), gjë e cila e transformon atë më në fund në një gjykatë efektive në mbrojtje të të drejtave themelore të individit (neni 131/f i Kushtetutës dhe nenet 49 pika 3 shkronja “e” dhe 71 të Ligjit për GJK-në).[1] Kontrolli do të quhet substancial kur gjykata për të arritur në përfundimin nëse ka apo jo një shkelje të një të drejte themelore, kontrollon të gjithë procesin e vendimmarrjes.[2] Kjo Gjykatë e ka theksuar prej kohësh se pavarësisht se qenia gjyqtar nuk lidhet me ndonjë të drejtë themelore specifike, procesi disiplinor i cili përfundon në shkarkim duhet t’i nënshtrohet elementëve të procesit të rregullt ligjor, si garanci për të respektuar pavarësinë e pushtetit gjyqësor. E drejta e gjyqtarit për t’iu drejtuar një autoriteti të pavarur, i cili ka në dispozicion mjetet për të rivendosur në vend të drejtat e procesit të rregullt ligjor ose pavarësinë e vetë gjyqësorit përbën një garanci për funksionimin e shtetit të së drejtës.[3]

     

    12. Ka një të veçantë ky lloj ankimi gjyqësor, ai është përfundimtar dhe i pacënueshëm nga ndonjë instancë tjetër. Ndryshe paraqitet ankimi i akteve individuale para GJAA-së, pas vendimit të së cilës mund të ushtrohet rekurs në GJL dhe më tej në GJK, nëse janë cënuar të drejtat themelore të parashikuara në Kushtetutë. Ky element dallues nuk ngjall dyshime lidhur me bazueshmërinë kushtetuese, pasi referuar edhe praktikës së GJK-së, e drejta e ankimit nuk presupozon se duhet të ketë disa shkallë ankimi, mjafton të ketë të paktën një instancë gjyqësore për të garantuar kontrollin gjyqësor të akteve të pushtetit publik.[4]

             

    Veçori të kontrollit gjyqësor të akteve me efekt të përgjithshëm 

    13. Pika 2 e nenit 100 bën ndarjen e juridiksionit gjyqësor për shqyrtimin e akteve me efekt të përgjithshëm detyrues. Për të kuptuar se për cilat akte bëhet fjalë sërish duhet t’i referohemi nenit 97, i cili i klasifikon ato në dy lloje: a) akte administrative kolektive në lidhje me statusin e të gjithë gjyqtarëve ose zyrtarëve të administratës gjyqësore dhe b) akte normative nënligjore, në zbatim të këtij ligji ose të ligjeve të tjera, me efekt të përgjithshëm detyrues mbi të gjithë gjyqtarët, administratën gjyqësore, personat privatë dhe organet publike. Shkëputja vetëm e këtyre dy grup aktesh nga lista shteruese e nenit 97 pika 1 vjen si pasojë e përfshirjes së togfjalëshit “akte me efekt të përgjithshëm detyrues”. Ligjvënësi i është referuar efekteve të aktit së pari me qëllim për t’ia nënshtruar ato kontrollit gjyqësor dhe së dyti, për të përcaktuar juridiksionin përkatës gjyqësor që do t’i nënshtrohet secili prej tyre. Në këtë pikë, ligjvënësi ka preferuar t’i referohet rregullimeve në fuqi, neneve 8 dhe 10 të ligjit nr. 49/2012. Konkretisht, neni 8 parashikon: “Gjykata administrative nuk shqyrton mosmarrëveshjet...të cilat lidhen me aktet nënligjore normative që, sipas Kushtetutës, janë në kompetencën e Gjykatës Kushtetuese”, ndërsa neni 10/2 shprehet: “Gjykata Administrative e Apelit shqyrton...në shkallë të parë, mosmarrëveshjet me objekt aktet nënligjore normative, si dhe raste të tjera të parashikuara me ligj.”. Siç shihet, neni 100 i Ligjit për Qeverisjen ka transpozuar rregullime tashmë në fuqi, gjë që i shërben uljes sa më shumë të konflikteve juridiksionale në shqyrtimin e akteve administrative.

     

    14. Në fakt, ndarja në praktikë e juridiksionit midis GJAA dhe GJK lidhur me shqyrtimin e akteve normative nuk është e lehtë. Ligjvënësi e ka bërë këtë ndarje duke u mbështetur vetëm në kriterin ku bazohet kontrolli i tyre. Pra, nëse shtrohet për diskutim ligjshmëria e aktit normativ, atëherë kompetente është GJAA (neni 10 i ligjit nr.49/2012), nëse kërkohet të vlerësohet kushtetutshmëria e aktit normativ, atëherë juridiksioni është i GJK-së (neni 131 shkronja “c” e Kushtetutës). Por ashtu siç shprehet edhe doktrina mbizotëruese e së drejtës kushtetuese/administrative, në mjaft raste është e vështirë të dallosh antiligjshmërinë nga antikushtetutshmëria, pasi çdo akt i paligjshëm është dhe antikushtetues, referuar nenit 4 dhe 116 të Kushtetutës.[5] Pavarësisht se në disa raste mund të mos bëhet prima facie një dallim midis paligjshmërisë dhe antikushtetutshmërisë, shqyrtimi i vlefshmërisë së aktit nënligjor nuk mbetet jashtë juridiksionit të GJK-së. Kjo tregon se GJK-ja është para së gjithash mbrojtës i kushtetutshmërisë, qoftë edhe gjatë vlerësimit të akteve nënligjore.[6] Pra rregulli i përgjithshëm është që GJK-ja kontrollon vetëm antikushtetutshmërinë e aktit. Megjithatë ka vetëm një përjashtim, i cili parashikohet në nenin 56/2 të Ligjit për GJK-në, ku parashikohet se “Kur zgjidhja e mosmarrëveshjes së kompetencës është e lidhur me akte ligjore ose nënligjore të nxjerra nga organet palë në konflikt, GJK për zgjidhjen e mosmarrëveshjes shqyrton edhe kushtetutshmërinë apo paligjshmërinë e aktit”.[7] Mbetet për t’u ndjekur me vëmendje praktika gjyqësore si e GJAA-së ashtu edhe e GJK-së, kjo e fundit tashmë i ka përcaktuar elementët dallues midis akteve individuale dhe atyre normative dhe rrjedhimisht ka përcaktuar edhe juridiksionin e saj, sipas rastit.[8]

     

    [1] Arta Vorpsi, Jan Bergman, Ankimi Kushtetues Individual – Manual Praktik (2017), fq. 88. Botime Maluka.

    [2] Arta Vorpsi, Procesi i rregullt ligjor në praktikën e Gjykatës Kushtetuese të Shqipërisë (2011), fq.244. Botime Maluka.

    [3] Shih vendimet nr.24, datë 13.06.2007; nr.25, datë 13.06.2007; nr.26, datë 13.06.2007 dhe nr.29, datë 22.06.2007 të GJK-së.

    [4] Shih vendimin nr.12, datë 14.04.2010 të GJK-së.

    [5] Sokol Sadushi, Gjykata administrative dhe kontrolli ligjor mbi administratën (2014), fq.212. Botimet Toena.

    [6] Sokol Sadushi, Drejtësia kushtetuese në zhvillim (2012), fq.230. Botimet Toena.

    [7] Shih vendimin nr.48, datë 08.11.2011 të GJK, ku ajo mori në shqyrtim gjatë shqyrtimit të një konflikti kompetence edhe një akt nënligjor individual, vendimin e Kuvendit për ndërtimin e kompleksit të ri parlamentar.

    [8] Shih vendimin nr.24, datë 23.03.2017 të GJK-së.

  • Konteksti historik
    15. Konteksti historik në të cilin është miratuar dispozita – por në fakt në tërësi ligji - është ai i reformës së thellë kushtetuese e ligjore të sistemit të drejtësisë të vitit 2016. Dispozita që komentohet është zbërthim i drejtpërdrejtë i nenit 147 dhe 147/a të Kushtetutës. Vlen të përmendet se reforma në drejtësi (në kuadrin e të cilës u miratua ligji për organet e qeverisjes të sistemit të drejtësisë) u parapri nga dy dokumente të rëndësishëm strategjikë: (i) Dokumenti Analitik i Sistemit të Drejtësisë ; dhe (ii) Strategjia e Reformës në Drejtësi . Këta dokumente të rëndësishëm që u miratuan nga Komisioni i Posaçëm Ad Hoc për Reformën në Drejtësi përcaktuan problemet e sistemit dhe drejtimet që do të ndiqte reforma për t’i adresuar ato. Në fushën e qeverisjes së sistemit gjyqësor, dhe më konkretisht në lidhje me mënyrën e funksionimit të Këshillit të Lartë të Drejtësisë/KLD (organi pararendës i KLGJ), si organi kryesor i vetëqeverisjes së gjyqësorit, Dokumenti Analitik identifikoi problemet e mëposhtme: mospasja e rregullave më të qarta për paraqitjen e raporteve periodike dhe publike, të cilat në mënyrë transparente tregojnë parimet mbi të cilat Këshilli i Lartë të Drejtësisë kryen funksionet dhe veprimtarinë e tij; pavarësisht ndryshimeve që i janë bërë ligjit për KLD-në, vërehet se KLD-ja ka një rol të kufizuar në fusha të rëndësishme të mirëqeverisjes së pushtetit gjyqësor; Anëtarët e KLD-së janë thjesht anëtarë me votë por nuk marrin pjesë në hartimin e akteve të tij; procesi i hartimit të vendimeve të KLD-së nuk përfshin të gjithë anëtarët e tij. Për më tepër, duket të jetë praktikë që vendimet të merren edhe jashtë seancave plenare ose me anë të vendimeve qarkore, në të cilat nuk janë të përfshirë të gjithë anëtarët. Mungojnë komisionet, si struktura të brendshme, për shqyrtimin dhe vendimmarrjen për çështje të caktuara. Ligji për KLD-në ka mangësi në organizimin e punës, konkretisht në mungesën e komisioneve/komiteteve që kanë lidhje me funksionet kryesore të KLD-së, përkatësisht lidhur me disiplinën, emërimet, vlerësimin dhe çështje të tjera që janë në kompetencë ekskluzive të Këshillit. Në praktikë KLD-ja e siguron funksionimin e saj, duke krijuar grupe pune, të cilat nuk kanë kompetenca vendimmarrëse.

     

    16. Më tej, Ligji nr. 8678, datë 14.05.2001 “Për organizimin dhe funksionimin e Ministrisë së Drejtësisë”, i ndryshuar, parashikonte se përgjegjësitë e ministrit të Drejtësisë, në cilësinë e titullarit më të lartë të institucionit që ai drejton, shtrihen në këto drejtime kryesore: i) ndjek dhe përgjigjet për realizimin e politikës së përgjithshme shtetërore në fushën e drejtësisë; ii) harton projektet e akteve ligjore e nënligjore në fushën e drejtësisë; iii) kujdeset për organizimin dhe funksionimin e shërbimeve që lidhen me sistemin gjyqësor dhe atë të drejtësisë në përgjithësi; iv) kujdeset dhe kontrollon veprimtarinë e administratës gjyqësore; v) kryen inspektime dhe bën procedimin disiplinor të gjyqtarëve të gjykatave të shkallës së parë dhe të apelit, sipas ligjit; vi) kontrollon, sipas ligjit, organin e prokurorisë dhe raporton te Presidenti i Republikës dhe në Kuvend; vii) mbështet dhe merr pjesë, sipas ligjit, në realizimin e funksioneve të Këshillit të Lartë të Drejtësisë; viii) kujdeset dhe mbështet veprimtaritë për përgatitjen profesionale, aftësimin dhe specializimin e gjyqtarëve, prokurorëve, avokatëve, noterëve dhe juristëve të administratës publike; ix) kujdeset dhe mbështet veprimtaritë shkencore në fushën e drejtësisë dhe përhapjen e edukatës juridike. Të gjitha këto aspekte u gjetën si jo në përputhje me një administrim të pavarur të pushtetit gjyqësor dhe për këtë arsye, këto funksione tashmë i kanë kaluar KLGJ-së.
  • Legjislacioni ndërkombëtar
    17. E drejta ndërkombëtare e detyrueshme për Republikën e Shqipërisë nuk përmban dispozita që të jenë drejtpërsëdrejti relevante për njoftimin e akteve administrative që nxjerr organi që merret me administrimin e pushtetit gjyqësor, por mbeten të rëndësishme njoftimi korrekt dhe bërja publike e tyre me mjetet e përshtatshme me qëllim sigurimin e transparencës dhe të drejtën e informimit, të garantuar edhe nga aktet ndërkombëtare por edhe nga kuadri kombëtar kushtetues dhe ligjor.
• Standarde ndërkombëtare/ Referenca ndërkombëtare/ Shembuj nga praktikat më të mira
  18. Ekzistojnë standarde dhe rekomandime ndërkombëtare të tipit “soft law” që janë relevante, tërthorazi ose drejtpërsëdrejti, për këtë diskutim. Si standarde me relevancë të tërthortë mund të përmenden rekomandimet për krijimin e një organi të pavarur me kompetenca të gjera në fushën e statusit të magjistratëve. Kështu, Rekomandimi i Komitetit të Ministrave të Këshillit të Evropës No. R (94) 12, për pavarësinë, efiçencën dhe rolin e gjyqtarëve, Parimi VI (3), thotë se “Shtetet duhet të konsiderojnë ngritjen me ligj të një organi të posaçëm përgjegjës për vendosjen e masave dhe sanksioneve disiplinore [ndaj gjyqtarëve]... ”. Më tej, Karta Europiane për Statusin e Gjyqtarëve, e miratuar nga Këshilli Konsultativ i Gjyqtarëve Europianë (KKGjE) thekson se ky rol (roli i përmendur më lart) duhet t’i besohet nje “autoriteteti te pavarur” dhe se “ndërhyrja e një autoritetit të pavarur, me procedura që garantojnë plotësisht të drejtën e mbrojtjes është me rëndësi të veçantë në çështjet e disiplinës [të gjyqtarëve]”. Po kështu, Magna Carta e Gjyqtarëve e miratuar nga KKGjE në nëntor 2010 parashikon që ”Procedimi disiplinor duhet të zhvillohet para një organi të pavarur dhe duhet të parashikojë mundësinë e ankimit para një gjykate. Këto standarde mund të konsiderohen me relevancë të tërthortë sepse mënyra e zgjedhjes së këtyre organeve të pavarura (me të cilën merret neni 19) është e një rëndësie esenciale për pavarësinë e tyre.”

   

  19. Me interes të veçantë janë dokumentet e Komisionit të Venecias dhe sidomos ato rekomandime që janë bërë konkretisht në lidhje me proceset e hartimit të dispozitave kushtetuese për të pasur një organ të pavarur për administrimin e pushtetit gjyqësor. Si element i pavarësisë njihet edhe nxjerrja e akteve administrative me efekt detyrues. Kështu, në opinionin e tij final mbi projekt-dispozitat kushtetuese, në paragrafin 20 të dokumentit, Komisioni i Venecias u shpreh: “Komisioni i Venecias vlerëson se funksionimi i duhur i KLGJ-së dhe KLP-së mund të kërkojë krijimin e nënkomisioneve (shih Opinionin e Ndërmjetëm, pg.56); kjo mundësi duhet të paktën të përmendet në nivel kushtetues, ndërsa përbërja e këtyre nënkomisioneve mund të parashikohet në ligj.”

   

  20. Ndërsa në opinionin e ndërmjetëm Komisioni i Venecias mbështeti idenë e për t’i dhënë KLGJ-së të gjitha funksionet thelbësore për menaxhimin e çështjeve që lidhen me gjyqësori, duke krijuar edhe nënstrukturat e tjera të nevojshme për kryerjen e këtyre funksioneve.
• Materiale legjislative
  21. Materialet legjislative kryesore janë: (i) raporti që shoqëron projekt ligjin për Organet e Qeverisjes së Sistemit të Drejtësisë ; dhe (ii) procesverbalet e mbledhjeve të Komisionit të Posacëm Parlamentar, të datave 14, 19 dhe 20 shtator 2016, në të cilat u shqyrtua projektligji në fjalë. Materiale relevante në lidhje me nevojën për ristrukturimin e organeve qeverisëse si dhe zgjidhjet e propozuara janë Dokumenti Analitik dhe Dokumenti Strategjik i Reformës në Sistemin e Drejtësisë, të miratuara nga Komisioni i Posaçëm Parlamentar.

   

  22. Pas miratimit të ligjit 115/2016, objeksionet e sipërpërmendura të opozitës u materializuan gjithsesi në një kërkesë të depozituar në Gjykatën Kushtetuese për konstatimin e antikushtetutshmërisë së ligjit në fjalë. Megjithëse ky nen nuk ishte pjesë e objektit të kërkesës, bie në sy arsyetimi jo i plotë dhe bindës që Gjykata Kushtetuese ka bërë në lidhje me shfuqizimin e nenit 61, i cili parashikonte kompetencat e Mbledhjes Plenare të KLGJ-së. Ajo argumentoi se: “Rregullimet që bën Kushtetuta nuk mund të jenë gjithmonë të plota e shteruese...Gjithësesi mbeten mjaft aspekte të organizimit të jetës institucionale për t’u parashikuar në ligje ose akte të tjera normative...Gjykata konstaton se kompetencat, si transferimi i gjyqtarëve/prokurorëve, vendosja e masave disiplinore ndaj gjyqtarëve/prokurorëve të të gjitha niveleve, propozimi Presidentit të Republikës i kandidatëve për gjyqtarë të Gjykatës së Lartë, propozimi Kuvendit i kandidatëve për Prokuror të Përgjithshëm, propozimi dhe administrimi i buxhetit apo dhe miratimi i rregullave të etikës dhe mbikëqyrja e respektimit të saj, të parashikuara shprehimisht nga Kushtetuta, nuk janë parashikuar si kompetenca që ushtrohen respektivisht nga mbledhjet plenare të KLGJ-së dhe KLP-së. Si rrjedhim, Gjykata vlerëson se të gjitha kompetencat e parashikuara nga Kushtetuta duhet të implementohen si të tilla në ligj dhe nuk mund t’u delegohen komisioneve. Në këtë mënyrë Gjykata Kushtetuese sanksionoi kuptimin e legjislatorit të zakonshëm sipas të cilit KLGj-ja në ushtrim të kompetencave të saj nxjerr aktet administrative përkatëse.”.
• Dispozita të lidhura
  • Nenet 43, 131, 147 dhe 147/a të Kushtetutës
  • Nenet 62, 97, 99 të ligjit nr.115/2016
  • Ligji Për statusin
  • KPA
  • Nenet 56, 71, 71/a të ligjit nr.8577/2000 Për GJK, të ndryshuar
  • Ligji nr. 49/2012 Për gjykatat administrative
• Akte nënligjore
  Asnjë koment
• Vendime
  Asnjë koment
• Bibliografia
  23. Libra

  • Sokol Sadushi, E drejta administrative procedurale. 2012. Botimet Toena.
  • Sokol Sadushi, Gjykata administrative dhe kontrolli ligjor mbi administratën (2014), fq.212.
  • Sokol Sadushi, Drejt[sia kushtetuese n[ zhvillim (2012), fq.230.
  • Arta Vorpsi, Jan Bergman, Ankimi Kushtetues Individual – Manual Praktik (2017) Botime Maluka.
  • Arta Vorpsi, Procesi i rregullt ligjor në praktikën e Gjykatës Kushtetuese të Shqipërisë (2011) Botime Maluka.

   

  24. Jurisprudencë kushtetuese

  Vendime të GJK-së:  nr.24, datë 23.03.2017; nr.48, datë 08.11.2011;  nr.12, datë 14.04.2010nr.24, datë 13.06.2007; nr.25, datë 13.06.2007; nr.26, datë 13.06.2007; nr.29, datë 22.06.2007.

• Arkiva
  25. Ligji Nr. 8811, datë 17.5.2001 (ndryshuar me ligjin nr. 9448, datë 5.12.2005) “Për Organizimin dhe Funksionimin e Këshillit të Lartë të Drejtësisë”.